230 5. Łączniki, złącza i połączenia
Śruby ściągające o przekroju zaprojektowanym na siłę rozciągającą F& powinny być stale dociągane, gdyż w przeciwnym razie nośność połączenia może ulec znacznemu obniżeniu.
Istnieje wiele różnych rodzajów połączeń ciesielskich. Większość z nich ma obecnie znaczenie historyczne i w praktyce wyszło z użycia. Inne w wyniku dokładnych obliczeń lub ze względów ekonomicznych zostały znacznie uproszczone. Wśród połączeń ciesielskich można wyróżnić:
— połączenia wzdłużne, - ______
— połączenia pionowe wzdłużne,
— połączenia pod kątem w tej samej płaszczyźnie,
— połączenia pod kątem w różnych płaszczyznach.
Oprócz wymienionych wyżej istnieje jeszcze wiele innych specjalnych połączeń mających zastosowanie przy wykonywaniu konstrukcji ciesielskich (np. deskowań).
Cechą wspólną wszystkich połączeń ciesielskich są wręby i zaciosy wykonywane w łączonych elementach konstrukcyjnych, przenoszące najczęściej siły osiowe, a niekiedy również niewielkie momenty zginające.
Połączenia wzdłużne. W konstrukcjach drewnianych elementy poziome mogą być obciążone siłami ściskającymi, rozciągającymi lub zginającymi. W każdym z wymienionych przypadków stosuje się inne połączenia wrębowe (rys. 5.58).
Styk ze skosem (rys. 5.58a) i styk tępy na kliniec (rys. 5.58b) stosuje się przy połączeniach wzdłużnych murłat i belek podwalinowych.
Nakładka prosta (rys. 5.58c) i nakładka prosta ze skosem (rys. 5.58d) służą najczęściej do przedłużenia belek. Połączenie to musi być wzmocnione śrubami, gwoździami lub kołkami.
Rysunek 5.58. Połączenia wzdłużne wg [52]: a) styk tępy na skos, b) styk tępy na kliniec, c) na nakładkę prostą, d) na nakładkę prostą ze skosem; b, h - wymiary przekrojów elementów; 1 - śruba
Połączenie na nakładkę skośną (rys. 5.59a) jest podobne do połączenia na nakładkę prostą. Jako jedno z nielicznych, połączenie to znalazło zastosowanie w ustrojach inżynierskich, np. przy konstruowaniu przegubów w belkach. Odmianą nakładki skośnej jest nakładka skośna z czopem pojedynczym jako posiłkiem (rys. 5.59b).
Rysunek 5.59. Połączenia wzdłużne wg [52]: a) na nakładkę skośną, b), c) na nakładkę skośną z zazębieniem; b, li - wymiary przekrojów elementów
W połączeniach rozciąganych stosowano często styki na hak i nakładkę prostą (rys. 5.60a) oraz na hak i nakładkę prostą z klinami wykonanymi z twardego drewna liściastego (rys. 5.60b).
Rysunek 5.60. Połączenia wzdłużne wg [52]: a) na hak i nakładkę prostą, b) na hak i nakładkę pro-sją z klinami, c) na nakładkę skośną z dwoma posiłkami na czop i skos; b, h - wymiary przekrojów elementów
ł