lastscan104

rezerw definiowane jako różnica między wysokości.} utworzonych i rozwiązanych rezerw w danym okresie obrotowym), natomiast zakumulowane rezerwy (odpisy) na należności banku są uwzględniane w bilansie i pomniejszają kwotę kredytów pozostającą do spłaty, co oznacza, że kredyty są wykazywane w ujęciu netto.

Rachunek zysków' i strat (rys. 2) jest sprawozdaniem finansowym przedstawiającym przychody i koszty w ujęciu narastającym za dany okres. np. rok kalendarzowy („film”, a nie zdjęcie, jak w przypadku bilansu).

Za najważniejsze pozycje rachunku zysków i strat należy uznać:

■    „wynik działalności bankowej”, który pokazuje, ile bank zarobił na swojej podstawowej działalności,

■    „koszty działania”, które ukazują wielkość kosztów osobow ych i eksploatacyjnych.

■    „wynik z tytułu rezerw”, który ukazuje skalę obciążenia tworzeniem rezerw.

Rachunek przepływu środków pieniężnych jest sprawozdaniem finansowym, w którym określa się, z jakich sfer działalności bank pozyskiwał środki pieniężne, a w'jakie sfery działalności je angażował. Ogólną zasadę należy podać następująco: zwiększenie wartości określonej pozycji aktywów bądź zmniejszenie wartości określonej pozycji pasywów świadczy o wykorzystaniu środków pieniężnych, zaś zmniejszenie wartości określonej pozycji aktywów bądź zwiększenie wartości określonej pozycji pasywów świadczy o pozyskaniu środków. Aby móc określić zmiany wartości określonych pozycji, konieczne jest odnoszenie się do wielkości / dwóch obserwacji.

Rysunek 3

Rachunek przepływu środków pieniężnych

Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

■    Wynik finansowy netto skorygowany o określone pozycje (m.in. amortyzację, rezerwy, różnice kursowe)

I Zmiana stanu należności i zobowiązań

■    Zmiana stanu innych pozycji

Ił. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

■    Nabycie/sprzcdaż wartości niematerialnych i prawnych

■    Nabycie/sprzcdaż rzeczowych składników majątku trwałego

■    Nabycie/sprzedaż finansowych składników majątku trwałego

C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej

■    Zaciągnięcic/spłata długoterminowych pożyczek, kredytów wobec banków

■    Emisja/wykup obligacji lub innych papierów wartościowych wobec innych instytucji finansowych

■    Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych

■    Wpływy z tytułu emisji akcji i udziałów własnych oraz dopłat do kapitału

Na rysunku 3 przedstawiono uproszczony schemat lego sprawozdania sporządzonego Lzy zastosowaniu metody pośredniej, polegającej na korygowaniu wysokości wyniku finansowego netto o określone przychody i koszty nie powodujące ruchu ’^{1 2}:tiądza oraz zmiany w wartości aktywów i pasywów. Oprócz niej występuje metoda bezpośrednia, polegająca na uwzględnianiu faktycznych przepływów środków -mężnych w poszczególnych warstwach.

“wozdanie to pozwala ocenić sposób pozyskiwania i lokowania środków, ze szcz.e-nym uwzględnieniem zdolności banku do pozyskiwania środków z działalności :yjnej.

rawozdunie ze zmian w kapitale własnym pokazuje zmiany zanotowane w poić kapitału własnego w danym okresie, z.e wskazaniem źródeł zmian, np. pocie straty, przekazanie zysku na zwiększenie kapitałów własnych, nowa emisja eji. Spośród wymienionych najważniejszymi sprawozdaniami są bilans oraz ra-unek zysków i strat.

4.3.

Metody oceny

kteryzująe możliwe do zastosowania metody oceny działalności banku, można ponować ich następujący podział²:

■    metody oparte na analizie sprawozdań finansowych, które mogą być wykorzystywane przez wszystkich zainteresowanych oceną działalności banku;

■    metody służące do pomiaru efektywności działania z uwzględnieniem kosztu kapitału własnego (EVA - ekonomiczna wartość dodana, i podobna do niej SVA - wartość dodana dla akcjonariuszy), które mogą być rów nież wykorzystywane przez wszystkich zainteresowanych, przy czym najważniejsze są one dla właścicieli banku i osób nim zarządzających;

■    metody służące do pomiaru efektywności operacji mających wpływ na bilans (metoda wyceny transferu), ze szczególnym uwzględnieniem operacji aktywnych CRORAC/RAKOC), oraz wyznaczaniu ich cen: są one głównie wykorzystywane przez osoby zarządające;

■    metody służące do pomiaru i racjonalizacji kosztów działania oraz wyznaczaniu cen produktów nieodsetkowych (ABC - rachunek kosztów działań).

W dalszej części podręcznika przedstawimy metody pierwszej grupy, tj. wskaźniki

stosowane do analizy i oceny sprawozdań finansowych¹. Analiza sytuacji banku

1

^ł Klasyfikację laką zaptojłimowuly M Iwunli t lHnol<m²k« I A K Nowak

2

Szerzej nu temat metod analizy: M Iwami- I i - • \ •    • , / .■im/Im.oiwmr tmkitm, PWE, War

szawa 2010.