lastscan154

się, jak poszczególne scenariusze rozwoju sytuacji nu międzynarodowych rynkach walutowych wpłynęłyby na kształtowanie My strumieni płatności W drugim etapie można przeanalizować wpływ różnorodnych przedsięwzięć na sytuację banku. Wielkość zagrożenia ryzykiem walutowym może zostać także określona na podstawie modelu Value ul Risk.

Rozmiary ryzyka walutowego w banku w danym okresie czasu zależne są od:

-    wielkości otwartych pozycji walutowych;

-    terminów zapadalności/wymagalności planowanych transakcji;

-    zakresu zmian kursu walutowego.

Im większe rozmiary otwartych pozycji walutowych, tym większe zagrożenie ryzykiem. choć równocześnie i większa szansa. Podobnie - im dłuższe terminy zapadalności/ wymagalności, tym większy potencjał ryzyka. Im większy zakres wahań kursowych, tym w iększe zagrożenie ryzykiem.

6.4.

Strategie zarządzania ryzykiem walutowym

Celem zarządzania ryzykiem walutowym powinno być wczesne rozpoznanie zagrożenia i podjęcie przedsięwzięć służących zredukowaniu wielkości tego ryzyka do dopuszczalnych rozmiarów', przy jednoczesnym dążeniu do wypracowania możliw ie dużego zysku.

W ramach ogólnie określonych przez przepisy prawa bankowego banki komercyjne mogą prowadzić w łasną politykę kupna/sprzedaży walut obcych, uwarunkowaną w szczególności przez:

-    znaczenie transakcji walutowych dla przychodów banku,

-    wielkość i strukturę pozycji walutowych;

-    prognozy kursów walutowych;

-    w ielkość posiadanego kapitału i rezerw;

-    indywidualną gotowość do podejmowania ryzyka;

-    kwalifikacje personelu.

Oprócz transakcji walutowych, mających na celu zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym, banki przeprowadzają na dużą skalę:

■    transakcje arbitrażowe, polegające na wykorzystaniu różnic kursow'ych występujących na różnych rynkach walutowych;

■    transakcje spekulacyjne, polegające na wykorzystaniu zmian kursów walut w czasie, tzn. na kupowaniu waluty, gdy oczekuje się wzrostu jej kursu, i sprzedaży waluty, gdy oczekuje się spadku.

W celu /.ubezpieczania się przed ryzykiem walutowym mo/liwy jest wybór strategii

polegających nu:

1)    dążeniu do całkowitego zabezpieczania się przed ryzykiem walutowym poprzez zamknięcie otwartych pozycji walutowych; ponoszone koszty zabezpieczenia odgrywają mniejszą rolę niż ryzyko potencjalnej straty z tytułu zmiany kursu: strategia ta może mieć zastosowanie przy sporadycznie przeprowadzanych transakcjach walutowych, przy których nie można liczyć, że straty na jednych kontraktach mogą być pokryte zyskami z innych;

2)    rezygnacji z zabezpieczenia; przy takiej strategii wychodzi się z założenia, że różnica między stratami i zyskami kursowymi będzie niższa niż koszty zabezpieczenia się przed ryzykiem walutowym, a zabezpieczenie oznacza również rezygnację z ewentualnych szans, wynikających z korzystnego kształtowania się kursu;

3)    kombinacji obu poprzednich strategii, czyli dążeniu do częściowego zabezpieczenia. które może dotyczyć pojedynczych transakcji, określonych walut lub terminów'; wymaga to każdorazowo podjęcia decyzji co do stopnia zabezpieczenia, która uzależniona jest od oczekiwanego trendu kształtowania się kursu i ewentualnych kosztów.

Do przedsięwzięć ograniczających ryzyko walutowe należą:

-    wyznaczanie odpowiednich limitów wewnętrznych w banku:

-    zawieranie tradycyjnych transakcji kasowych i terminowych;

-    zabezpieczenie się przed ryzykiem walutowym za pomocą instrumentów pochodnych;

-    zawieranie transakcji tylko w walucie krajowej;

-    klauzule kursowe;

-    uzyskanie gwarancji kursowych od agend rządowych;

-    wykupienie odpowiedniej polisy w towarzystwie ubezpieczeniowym.

Przerzucenie ryzyka kursowego na partnera transakcji poprzez zawarcie umowy w walucie krajowej lub odpowiednią klauzulę kursową jest rzadko możliwe. Podobnie uzyskanie gwarancji od agend rządowych lub ubezpieczenie się w odpowiednim towarzystwie ubezpieczeniowym jest możliwe tylko w niektórych krajach, i to w nielicznych przypadkach. W praktyce wykorzystywane są tylko trzy pierwsze rozwiązania. Istotne znaczenie ma przy tym wewnętrzna organizacja i kontrola transakcji walutowych; zgodnie z obowiązującymi przepisami muszą być od siebie personalnie oddzielone funkcje handlu walutami, nadzoru i kontroli nad tymi transakcjami oraz ich księgowanie.

Zarządzanie ryzykiem walutowym wymaga ustalania zestawu wewnętrznych limitów, nakładanych na pozycje otwarte. Wysokość tych limitów jest zależna od wymienionych wcześniej czynników, tj. wysokości kapitału i rezerw¹, gotowości do podejmowania ryzyka, przygotowania personelu. Limity te mogą być określane dla pojedynczych w alut lub dla łącznej pozycji walutowej, a także dla poszczególnych dealerów i w zależności od prognoz kursu walutowego.

315