Przykład 2.6
W każdym wierszu tabeli znajduje się stopa dyskontowa d. stopa procentowa r oraz okres ich równoważności ń, przy czym dla każdego wiersza jedna z tych wielkości należy obliczyć.
d |
r |
a | |
1 |
5% |
8% |
ft, |
2 |
10% |
ri |
20/12 |
3 |
6% |
4% | |
4 |
d< |
5% |
“rT“ |
5 |
10% |
fi |
12 |
0,05 0.08
0.1
Po wykonaniu obliczeń według wzorów (2.8M2.10) stwierdzamy, że: ń = = 7,5 lat;
12%;
• r2
• Aj nie istnieje, ponieważ wynikiem obliczeń jest n = —25/3;
. °-05
• dx —-- 4%;
4 1+0,05-5
• r5 nie istnieje, ponieważ iloczyn dd ma wartość 1,2, a więc nie jest spełnione założenie (2.7).
Porównamy teraz wartość dyskonta D oraz odsetek /. obliczona dla pożyczki udzielonej na czas n =* fu jeśli stopy d oraz r są równoważne w okresie ń. Dyskonto za czas n zapisujemy przy użyciu stopy r i okresu równoważności ń, korzystając z wzoru (2.9),
D = Fdn =
Fm
1 +rn' natomiast we wzorze na odsetki dokonujemy podstawienia zgodnie z (1.4),
/ = Prn =
Fm 1 +m
Na podstawie powyższego obliczamy
D 1 + m ~T “ 1 + rń *
z czego bezpośrednio wynika, że
D > /, jeśli n > n. (2.11)
l) < /. jeśli « < /). <2.12)
Wobec tego wówczas, gdy równoważne w okresie fi stopy d oraz r wykorzystamy
tlo obliczenia dyskonta i odsetek:
• za pożyczkę udzielona na czas n > n. dyskonto będzie większe od odsetek.
• za pożyczkę udzieloną na czas n < ń. dyskonto będzie mniejsze od odsetek.
Przykład 2.7
Firma X rozważa dwa warianty pozyskania potrzebnych jej środków:
• zdyskontowanie w banku W weksla o terminie w ykupu za 90 dni. w którym tfyskonto jest obliczane przy stopie d = 16%,
• kredyt na rachunku bieżącym w banku K. który trzeba spłacić za 90 dni wraz odsetkami obliczonymi przy stopie r = 17%.
Zarówno w' przypadku weksla, jak i kredytu rachunek czasu będzie oparty na ule bankowej (por. dodatek A).
W celu porównania wariantów, które ma do wyboru Firma X, obliczymy res równoważności stóp r = 17% oraz d = 16%. Na podstawie wzoru (2.10) mujemy
0.37 lat.
1 I
0,16 0,17
C/yli ponad 132 dni. Ponieważ w obu wariantach mamy do czynienia z okresem krótszym, liczącym tylko 90 dni, zatem - odwołując się do wyprowadzonego wyżej wniosku (2.12) - stwierdzamy, że dyskonto jest mniejsze od odsetek. Firma \ powinna więc wybrać wariant zdyskontowania weksla, bo w porównaniu edytem jest to tańszy sposób pozyskania potrzebnych środków.
Dokonany wybór potwierdzimy dodatkowymi obliczeniami, przyjmując, że ość nominalna weksla wynosi 1000 zł. a wartość kredytu jest równa kwocie, órą Firma otrzyma za zdyskontowany weksel. Dyskonto weksla wynosi
D = Fdn
1000 0,16-
90
360
40 zł.
tern bank W wypłaci Firmie X kwotę
P = 1000 - 40 = 960 zł.
X.. kredyt o wysokości 960 zł w banku K Firma będzie musiała zapłacić odsetki o wartości
/ = 960 0,17-
90
360
40.8 zł.
Jak widać, odsetki są większe od dyskonta o 0,8 zł. zatem bardziej opłacalne jest zdyskontowanie weksla.
47