M Feld TBM127

127

3.1. Rodzaje półfabrykatów

3.1.5. Półfabrykaty z tworzyw sztucznych

Tworzywa sztuczne są nowoczesnym materiałem konstrukcyjnym, znajdującym zastosowanie we wszelkich dziedzinach produkcji. Są one również coraz częściej używane w budowie maszyn. Tworzywa sztuczne mają wiele istotnych zalet. Do najważniejszych z nich zależy zaliczyć małą gęstość. Jest ona przeciętnie dwukrotnie mniejsza niż aluminjium oraz kilkakrotnie mniejsza niż stali i wynosi 800-p 2200 kg/m³. Mała gęstość materiału konstrukcyjnego zmniejsza masę wyrobu. Ma to szczególne znaczenie w takich przemysłach, jak: lotniczy, samochodowy, taboru kolejowego i inne. Dzięki doskonałym właściwościom dielektrycznym tworzywa sztuczne są powszechnie stosowane w przemyśle elektrotechnicznym. Większość tworzyw sztucznych jest odporna na działanie atmosferyczne, a także w rozległym zakresie na działanie kwasów i zasad. Dzięki tym właściwościom są one powszechnie stosowane w budowie aparatury chemicznej i spożywczej, a także w gospodarstwach domowych. Nie bez znaczenia jest również estetyczny wygląd części wykonywanych z tworzyw sztucznych.

Wytwarza się gotowe półfabrykaty z tworzyw sztucznych, jak: pręty, rury, płyty. Wymiary ich nie są objęte polską normą, lecz tylko określone w postaci norm branżowych przez producentów. Półfabrykaty w tej postaci wymagają dodatkowej obróbki przez skrawanie.

Znacznie częściej gotowe części z tworzyw sztucznych otrzymuje się przez prasowanie, tłoczenie i wtryskiwanie pod ciśnieniem. Zwłaszcza ten ostatni sposób jest powszechnie stosowany w produkcji. Zadanie biura technologicznego sprowadza się wówczas do zaprojektowania formy dostosowanej do wtryskarki i mającej gniazdo lub gniazda odpowiadające produkowanej części. Zarówno projektowanie formy dla odlewu, jak i projektowanie formy do wtryskarki wymaga od konstruktora zarówno znajomości właściwości fizykochemicznych tworzywa sztucznego i ogólnej znajomości jego przetwórstwa. Półfabrykat otrzymany przez wtrysk jest najczęściej gotowym wyrobem i rzadko podlega dalszej obróbce skrawaniem. Pozostaje jedynie obcięcie wypływek i wlewów i załamanie ostrych krawędzi, jakie po takim obcięciu występują.

3.1.6. Wykroje

Podobnie jak konstrukcje spawane, które już są półwyrobami powstałymi z materiałów hutniczych, tak i wszelkiego typu wykroje otrzymuje się również z tych materiałów, a szczególnie z blach przez ich wycinanie. Tego rodzaju półfabrykaty (półwyroby) mają bardzo duże zastosowanie zarówno w produkcji jednostkowej (prototypowej), jak i w produkcji seryjnej, a nawet wielkoseryjnej. Dotyczy to szczególnie półfabrykatów na części klasy tarcza. Wykroje można wycinać (przecinać) za pomocą obróbki wiórowej, stosując specjalne głowice wielonożowe na wiertarkach (rys. 3.27), metodami termicznymi (acetylenowo-tlenowe, plazmowe, laserowe) bądź metodami plastycznymi na nożycach. Te metody wycinania (przecinania) są opisane w rozdz. 4.