M Feld TBM195

195

;oie icunnoiogicznym

półwyrobu. Powierzchnia czy powierzchnie bazowe powinny być równe i czyste. Nie mogą to być powierzchnie ze śladami po odciętych nadlewkach. W odlewach z reguły wybiera się powierzchnie, które znajdują się podczas zalewania na dole, gdyż charakteryzują się one znacznie większą czystością i brakiem nierówności, w stosunku do powierzchni górnych. Dla części klasy tuleja i tarcza jako powierzchnię bazową wybiera się z reguły powierzchnię zewnętrzną, a nie otwór, który na skutek przesunięcia rdzenia może być skrzywiony lub przesunięty. I wreszcie, należy przestrzegać zasady, ażeby powierzchnia bazowa była możliwie duża, gdyż na dużej powierzchni uzyskuje się pewniejsze podparcie przedmiotu.

Gdy nie na wszystkich powierzchniach przedmiotu przewidziana jest obróbka, powierzchnią bazową powinna być ta powierzchnia, która pozostaje nie obrobiona (rys. 5.18). Uzyskuje się przez to większą dokładność położenia powierzchni obrobionych w stosunku do powierzchni surowej. W przypadku tulei przedstawionej na rys. 5.18 będzie to dotyczyło przede wszystkim współosiowości otworu 016H7 i czopa 040.

RYS. 5.18. Powierzchnia A przyjęta właściwie jako baza    RYS. 5.19. Przyjęcie bazy do obróbki

do pierwszej operacji. Powierzchnia B przyjęta niewłaściwie    powierzchni B i rowka

jako baza do pierwszej operacji

Wybór bazy do dalszej operacji

Jako pierwszą zasadę należy przyjąć, że powierzchnią bazową do dalszych operacji powinna być powierzchnia obrobiona. Najbardziej właściwym rozwiązaniem byłoby, gdyby przyjęta baza pokrywała się z bazą przyjętą przez konstruktora.

Drugą zasadą powinno być, aby przyjęta powierzchnia bazowa była używana we wszystkich operacjach procesu technologicznego. Można w ten sposób uzyskać dokładność położenia poszczególnych powierzchni względem siebie. Oczywiście, w praktyce warsztatowej nie zawsze jest to możliwe, ale takie odstępstwo może dotyczyć tylko sporadycznych operacji.

Stąd można by wysunąć wniosek, że w pierwszej operacji należy obrobić powierzchnię, która będzie przyjęta jako powierzchnia bazowa dla całego procesu technologicznego. Nie zawsze to jednak jest możliwe. Przykładem jest przedmiot przedstawiony na rys. 5.19. Do wykonania tego przedmiotu konstruktor przyjął za