Ki atróżnico-hwtologicz-o yrading
ryjki macicy
2. Nowotwory gcnninalne:
• rozrodczak (dysgerminoma);
• rak zarodkowy (carcinoma cmbryonale):
• endodermal sinus tumor,
• rak kosmówki (choriocarcinoma);
• polyembrioma:
• potwomiaki (tera tomu ta):
• potworniak niedojrzały {te rat oma immaturum malignom);
• potworniak dojrzały {teratoma maturom):
• torbiel skórzasta z transformacją złośliwą;
• stroma ovarii;
• rakowiak (carcinoid);
• mieszany złośliwy nowotwór germinalny (tumor gertninalis mixtus mali gnu s).
Nowotwory mieszane z komórek rozrodczych i gonadalnych:
• gonadoblastoma.
3. Nowotwory gonadalne jajnika:
• gyneblastomata-granulosa-stromal celi tumors:
• ziarniszczak (folliculoma, granulosa celi tumor):
• otoczkowiak {thecoma):
• włókniak {fibroma);
• androblastomata (Sertoli-Leydig celi tumors):
• sertolioma;
• leydig ioma
• gynandroblastomata - nowotwory gonadalne mieszane;
• niesklasyfikowane.
4. Pierwotne nowotwory jajnika nieswoiste dla gonady.
5. Przerzuty nowotworów złośliwych z innych narządów do jajnika.
W klasyfikacji nowotworów uwzględniamy stopień zróżnicowania histologicznego (tzw. grading):
Cii nowotwór wysoko dojrzały (< 5c/< utkania litego);
G2 nowotwór średnio dojrzały (6%-50% utkania litego);
03 nowotwór niedojrzały, niezróżnicowany (>50r/f utkania litego).
Każdego roku statystyki światowe informują o tysiącach nowych zachorowań kobiet na nowotwory złośliwe narządów płciowych. Wicie czynników wpływa na duże zróżnicowanie częstości występowania i umieralności z powodu nowotworów. Najwyższą zachorowalność na raka szyjki macicy obserwuje się np. w Trujillo. Peru,
gdzie corocznie i.tk szyjki macicy występuje / częstością 54,6/100()0() kobiet. Podobnie wysoka źachoiowalność występuje w krajach Ameryki Południowej, np w brazylijskim mieście Oclem 64.8/1 (K) 000/rok oraz w Afryce: Zimbabwe miasto Harere 67,2/ /100 000/rok i Uganda - miasto Kyadondo 67,2/1 (X) 000/rok. Najniższa zachorowalność na raka szyjki macicy dotyczy Izraela: 3/100 000 kobiet rocznie. Analiza zachorowalności na ten nowotwór wykazała, że częstość jego występowania wiąże się bezpośrednio z rozpowszechnieniem zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV - human papilloma virus) ze szczególnym uwzględnieniem typów onkogennych. W Polsce standaryzowany współczynnik zachorowalności wynosi 15.1/100 000/rok. Rak szyjki macicy jest drugim pod względem częstości występowania (po raku sutka) nowotworem złośliwym wśród kobiet. Najczęściej rozpoznawany jest u kobiet mieszkających w województwach: warszawskim, gdańskim i katowickim. Standaryzowany współczynnik umieralności z powodu raka szyjki macicy w Polsce wynosi 7.2/100 (XX) kobiet/rok. Rocznie na całym świecie notuje się około 540 000 nowych zachorowań na raka szyjki macicy.
Rak błony śluzowej trzonu macicy zajmuje pod względem częstości występowania nowotworów u kobiet piąte miejsce. Najwyższą zachorowalność na raka błony śluzowej trzonu macicy obserwuje się w USA. W populacji kobiet zamieszkujących obszar wokół Zatoki San Francisco standaryzowany współczynnik zachorowalności wynosi 22,3/1CK) (XX)/rok. Na całym świecie chorują głównie kobiety rasy białej, dobrze sytuowane i wykształcone. Słuszność tych obserwacji epidemiologicznych potwierdza fakt, że najniższą częstość występowania tego nowotworu obserwuje się w Indiach, Afryce i południowo-wschodniej Azji. W Furopie najwyższa zachorowalność na raka błony śluzowej trzonu macicy dotyczy Czech (17.6 zachoro-wań/100 (XX) kobiet/rok), Szwajcarii (12,8-15.7). Danii (15,3) i Niemiec (13,6-14.2). W Polsce standaryzowany współczynnik zachorowalności wynosi 11,3/100 (XX)/rok. Umieralność z. powodu raka błony śluzowej trzonu macicy w Polsce określa się nu 2.5/1 (X) (XX) kobiet/rok.
Najwyższa zachorowalność na raka jajnika występuje w Szwajcarii i Islandii: 17 nowych zachorowań/100 000 kobiet/rok. Rak jajnika występuje najrzadziej wśród kobiet mieszkających w Azji. W Chinach standaryzowany współczynnik zachorowalności wynosi 1.5/100 (KX)/rok. W Polsce standaryzowany współczynnik zachorowalności na raka jajnika wynosi 11,1/100 000/rok. Dla porównania w innych krajach europejskich zachorowalność na raka jajnika kształtuje się następująco: Norwegia - 15.3, Węgry - 9,4, Francja 8.2. Hiszpania - 6,5. Wyraźny wpływ na ryzyko wystąpienia raka jajnika ma wiek. W USA współczynnik zachorowalności wynosi
Wirus brodawcza
ka lud/k logo
Zachorowalność
w Polsce -7.2/100 000/rok
Rak błony śluzo woj trzonu macicy
i
Zachorowalność
w Polsce -11.3/100 000/rok
Rak jajnika
Zachorowalno^ w Polsce 11,1/100 000/rok