30
W zależności od tego, czy namnażanie drobnoustrojów prowadzone jest w środowisku o ograniczonej, zawartości składników pokarmowych czy też w warunkach stałego dopływu substratów pokarmowych i eliminacji ze środowiska wzrostowego produktów przemiany materii rozwijających się w nim drobnoustrojów, wyróżniamy hodowlę statyczną i ciągłą. Hodowla ciągła znajduje zastosowanie w warunkach przemysłowych.
Jeśli osobniki stanowiące wyjściowe inokulum, znajdują się w jednakowej fazie wzrostu to taką hodowlę nazywamy zsynchronizowaną. Tego typu hodowle mają zastosowanie głównie dla celów badawczych.
Tabela 8
Metody prowadzące do uzyskania hodowli.
Materiał: wyjściowy |
Sposób posiewu |
Narzędzia |
Podłoże docelowe |
podłoże płynne |
przelewanie |
** |
podłoże płynne |
podłoże płynne |
przenoszenie |
pipeta miarowa |
podłoże płynne podłoże stałe |
podłoże płynne |
przenoszenie |
pipeta niemiarowa |
podłoże płynne podłoże stałe |
podłoże płynne |
1 przenoszenie |
eza bakteriologiczna (eza prosta, eza z oczkiem) |
podłoże płynne podłoże stałe 1 |
1 podłoże stałe |
przenoszenie |
eza bakteriologiczna (eza prosta, eza z oczkiem) |
podłoże płynne podłoże stałe _i |
Charakter wzrostu na podłożach płynnych zależy od:
• wymogów tlenowych mikroorganizmu
• właściwości fizyko-chemicznych podłoża
• natlenienia środowiska
• metody hodowli
Przy założeniu, że mamy do czynienia z hodowlą czystą może to być wzrost:
• dyfuzyjny (zmętnienie) - równomierny w całej objętości podłoża w postaci ; zmętnienia, charakterystyczny dla drobnoustrojów względnie beztlenowych, j
Dodatkowo przy wzroście dyfuzyjnym na powierzchni podłoża może wystąpić membrana, pierścień lub osad na dnie probówki
• w postaci kożuszka na powierzchni - typowy dla drobnoustrojów ściśle (bezwzględnie) tlenowych
• w postaci pierścienia tuż pod powierzchnia podłoża - typowy dla mikroaerofilnych mikroorganizmów, tj. rosnących przy obniżonej zawartości tlenu (5%)
• w postaci osadu na dnie - typowy dla drobnoustrojów preferujących warunki beztlenowe. Osad może mieć formę kłaczków lub grudek
Formy wzrostu na podłożach płynnych przedstawia rys. 5
Rys. 5
"1 ; [ | |||||
ii |
U |
& |
Jednostką tworzącą kolonie - jtk (ang. colony forming unit - CFU) może być pojedyncza komórka tub ich naturalne skupisko np.: dwoinka, grono (gronkowce), łańcuszek (paciorkowce), itp.
Określanie cech morfologicznych kolonii ma znaczenie przy oznaczaniu przynależności systematycznej drobnoustrojów. Morfologia niektórych kolonii, szczególnie na podłożach różnicująco - wybiórczych bywa niekiedy tak charakterystyczna, że w znacznym stopniu ułatwia dalsze różnicowanie drobnoustrojów. Morfologia kolonii bakteryjnych zależna jest od:
ttofuiyjny
kożuch
pierścień
Kolonią nazywamy skupisko drobnoustrojów, widoczne gołym okiem, wyrosłe na powierzchni lub w głębi PODŁOŻA STAŁEGO, powstałe z jednostki tworzącej kolonie (jtk).