Pełny ro/wój człowieka będzie żalem możliwy lylko wówczas, gdy bę dzic on procesem ciągłym, realizowanym w różnych środowiskach i wa runkach życia. Z pewnością zagwarantuje go us t a w i c z n a ed u k ac j a.
Według pedagogicznej koncepcji jakości życia opartej na humanizmu człowiek może osiągnąć prawdziwą wartość i radość życia oraz wysoką jego jakość przede wszystkim poprzez doskonalenie i rozwój. Zgodnie z tą koncepcją, przyjęto definicję jakości życia, jako poczucia ży ciowej satysfakcji wyrażonej możliwością kształtowa nia wielowymiarowego rozwoju i autokreacji człowieka oraz realizacją jego aspiracji i celów życiowych zgodnie z przyjętymi wartościami i oczekiwaniami, przy uwzględ nieniu materialnych elementów statusu społecznego. Na tej definicji oparto w niniejszej publikacji rozważania teoretyczne i badania empiryczne, gdyż
[...] centralnym problemem naszej epoki jest problem takiej jakości życia, która by pozwoliła zabezpieczyć ludzi przed dezorganizującymi przeżyciami i skierować na drogi rozwoju osobowości, osiąganego w pełni istnienia (Suchodolski, 1982, s. 106).
Rozdział 3
Kształtowanie oceny jakości życia
I osławienie pytania o jakość życia pociąga za sobą konieczność oceny lego życia. W prezentowanej pracy proponuje się przyjęcie koncepcji oceny jakości życia ze względu na kryterium czasowe, obejmującej życie: przeszłe, obecne i przyszłe (schemat 9), gdyż, jak pisze W. Tatarkiewicz:
I ..| przeszłość, teraźniejszość i przyszłość wpływają na to, jak przeżywamy kolejne chwile naszego życia (Tatarkiewicz, 1990, s. 248).
W koncepcji tej zakłada się, że na jakość życia człowieka znaczący wpływ mają wydarzenia z jego przeszłości, bowiem wiąże go ona z czasem współ • /< snym, wytycza kierunek postępowania obecnego i przyszłego. Zwrócę oi. się ku przeszłości umożliwia zrozumienie nagromadzonych przez c/.ło wlt ka doświadczeń, do których ciągle dochodzą nowe.
In iii.il 9. Koncepcja oceny jakości życia według kryterium czasowego
l*i /cs/1c -► obecne -► przyszłe
Życic życie życie
Jakość życia
/lóillo; opracowanie własne.
Dla człowieku ogromne /n.u zenie mają pamięć i wspomnienia. Pamięć jesl magazynem przeszłośi i, ważne jesl rozsądne gospodarowanie wspo