ROJW0I J"
536 rozdział i«
rozdział
, l3ko me daiącego wsparcia, spadało znaczenie p,,vr, cielą, kiorego (Midgley. Feldlauler I Eccles. 1988a) VD'SV'
vvane przez n,ch ma,°^yls,ępujący w okresie dorastania spadek motywac„ „
Wyn,K' * neienc,' szkolnych p-zyna,mme, w .aWejś częśc, n,e |ee, n,eunikn^
poczucia *°^'lncCi 'a^ stopniu, w ,ak.m uda s.ę poprawić tunkcjonow^ Można go un,knąV,nowiadała potrzebom rozwojowym uczniów Starając się 7?’e szkoły, aby i«P,e< oćy simy więc być uważni I zawsze rozpatrywać qo n °‘ zumieć rozwój człow.e . ^ sję dokonu)e (Brontenbrenner. 1979. i989) lu ł'e
. 'fołti i warunKow. « " '
„ nniecia ja W roli ucznia” Spostrzegana przez dzieci swoich kom Zn.e^«koK tak bardzo m.eresuie psychologów być może ze względu na sw0,ą S omną ważność dla praktyk, - jak mieliśmy okazję przekonać się przy JJJ dvskus„ nad wyuczoną bezradnością, poięae „Ja w roi, ucznia Silnie wpły*a na jsiagmęcia szkolne (Nolen-Hoeksema. Girgus i Sehgman. 1986) Badan,a nad po.
C UCL kompetencji oraz spostrzeganą skuteczność,ą własnych dz.alart m0wią o tym. ze dzieci, które uważają s,ę za zdolne, są silnie) motywowane do os,ągan,a sukcesów bardziej wytrwałe i ambitne (Boggiano. Main i Katz, 1988; Harter. 1933 Harter 1 Connell. 1984; Schunk. 1984). Wysoka ocena własnych zdolności, nawet jeśli jest przesadzona, pozytywnie koreluje z poczuciem własnej wartości i prawdopodobnie przyczynia się do jego wysokiego poziomu (Harter. 1985; Connell i llardi. 1987).
Co ważne, dzieci nisko oceniające swoje zdolności mają słabszą motywację do pracy. W jednym z badań stwierdzono, że nawet w grupie dzieci bardzo zdolnych uczniowie, którzy nieadekwatnie oceniali swoje kompetencje, podchodzili do nowych zadań mniej optymistycznie i wkładali w nie mniej wysiłku niż ich koledzy z klasy (Philips. 1984. 1987). A więc w przypadku niektórych dzieci sukces szkolny może zależeć w takim samym stopniu od ich poczucia własnych kompetencji, jak od ich rzeczywistych zdolności.
Samoakceptacja obejmuje wartościujące sądy. które dzieci formułują na swój temat. Zakłada się. że ma ona zarówno składnik poznawczy, jak afektywny. Badacze zajmują się głównie tym pierwszym składnikiem i mierzą go przy użyciu technik kwestionariuszowych.
Przedszkolaki mają na ogół stosunkowo wysokie poczucie własnej wartości, które utrzymuje się do wczesnej fazy okresu dorastania. Około 12. roku życia następuje spadek samoakceptacji, którego przyczyn upatruje się w licznych zmianach charak->erysiycznych aia okresu dorastania, w tym także we wzroście samoświadomości.
Wazn>m składnikiem samoakceptacji jest poczucie własnych kompetencji. Przedmiotem szczególnego zainteresowania psychologów jest pojęcie ..Ja w roli ucznia".
czuóe13^31^6 sposlrzeganym Przez dziecko własnym kompetencjom szkolnym. Po-w ciao 3 W r°łl UCZnia ,est u przedszkolaków wysokie, lecz stopniowo pogarsza się dqc7i irio ^er^SZycp lal nauk* w szkole. Dziewczynki wykazują w tym okresie niższe Na ob komPe‘enci, szkolnych niz chłopcy, w Drzvoarikn !!et"e W ,o1' UC2nia oddzialuią informacje zwrotne udzielane dzieciom swoie, porażki '®powodzenia Informacja zwrotna, która prowadzi do przypisywania do wykonywania °W Wystarcza^ce9° wysiłku, ma niewielki wpływ na motywacię upatrywania Dr/vr^n ępnych 2adart Natomiast informacja zwrotna prowadząca do
^ niepowodzenia w braku zdolności może spowodować u dzieci