Obraz8 3

Zapamiętaj:

Niebezpieczeństwami, jakie zagrażają pacjentom, są powikłania stanowiąc zagrożenie zdrowia, a nawet życia. Do najczęstszych należą: wstrząs scptyczny wołany gronkowcem złocistym bytującym w zakażonej skórze, w ranach. W'c. wnątrznaczyniowc cewniki, przetoki do dializ stają się wrotami zakażenia dla gronkowców koagulazoujemnych i mogą wywołać posocznicę.

Do zakażeń szpitalnych należą zakażenia nie tylko pacjentów, ale także i per-1 sonelu. Coraz częściej dochodzi do zakażenia personelu wirusem wywołującym zapalenie wątroby. Wirus typu B i C jest przenoszony przede wszystkim przez nie odpowiednio wyjałowiony sprzęt medyczny służący do diagnostyki i leczenia a także na skutek niezadowalającego reżimu sanitamo-higicnicznego.

Wśród przyczyn szerzenia się zakażeń można wymienić:

•    nieprzestrzeganie przez personel podstawowych zasad higieny, w tym br higieny rąk, i ignorowanie zasad aseptyki,

•    niedostateczne wyposażenie szpitali i oddziałów w nowoczesny sprzęt steryli-zacyjny, sprzęt jednorazowego użytku, środki dezynfekcyjne, środki hi^L niczne,

•    niedostateczne wyposażenie szpitali w sprzęt diagnostyczny i zabiegowy,

•    brak systematycznego doskonalenia pielęgniarek w zakresie profilaktyki zakażeń wewnątrzszpitalnych,

•    zatrudnienie personelu pielęgniarskiego niezgodne z potrzebami opieki pi©- L lęgniarskiej,

•    przestarzałe systemy architektoniczne, w nich przecinające się ciągi komuni- j kacji i transportu,

•    tradycyjne metody utrzymywania higieny otoczenia pacjenta, zamiast stoso-| wania wysoko specjalistycznego sprzętu czyszczącego i myjącego,

•    brak standardów i procedur postępowania pielęgniarskiego w szpitalach,

•    brak kryteriów jakości pracy pielęgniarskiej,

•    brak systemu kontroli zakażeń w placówkach (od 01.01.2004 r. zgodnie z Ustawą o chorobach zakaźnych i zakażeniach nakłada się obowiązek powołania zespołów kontroli zakażeń wewnątrzszpitalnych i utworzenie stanowiska pielęgniarki epidemiologicznej).

Warunkiem zapewnienia pacjentowi prawidłowego procesu zdrowienia jest zapewnienie czystego otoczenia, w którym pacjent przebywa (tab. 5.1).

Tabela 5.1. Warunki zapobiegające zakażeniom w szpitalu

1	• Każde pomieszczenie szpitalne, w którym przebywa pacjent, powinno być dezynfekowane, i czyszczone i myte systematycznie oraz po każdym zabrudzeniu
2	• Powierzchnie szpitalne chronić przed kurzem
3	• Podłogi, meble, sprzęt w salach chorych, gabinetach zabiegowych, opatrunkowych, diagnostycznych myć rutynowo detergentami lub środkami antyseptycznymi do tego celu przeznaczonymi
4	• Toalety szpitalne — myć środkami dezynfekującymi; muszle — czyścić proszkami i szczotką
5	• Kw taty cięte i w doniczkach — nic zaleca się na oddziałach intensywnej terapii, gilzie przebywają pacjenci z niedoborami odporności; na innych oddziałach kwiatami bezpośrednio nie powinni zajmować się pacjenci

6	•    Bielizna pacjenta — kaziły zabrudzony asortyment bielizny pościelowej każdorazowo powinien być wymieniony, pacjent zawsze powinien przebywać w czystej pościeli: z brudną bielizną postępujemy niezwykle ostrożnie; nie potrząsać; po wymienieniu natychmiast delikatnie włożyć do nieprzemakalnego worka/torby i tak transportować do pralni Zabrania się sortowania i płukania bielizny na oddziale •    Materace przykryć nieprzemakalną ceratą i dezynfekować po każdym chorym
~	• Renowacje i okresowe remonty — odizolować remontowany odcinek; zamknąć system wentylacyjny; określić teren, po którym może poruszać się personel i pacjenci
8	• Odpady zakaźne — krew. odpady z oddziałów zakaźnych i izolatek, materiały i urządzenia po kontakcie z zakażonym pacjentem, preparaty krwiopochodne, zużyty materiał opatrunkowy, przedmioty ostre dezynfekować w specjalnych do tego celu pojemnikach i transportować w zamkniętych kontenerach dii służb, kuire mają uprawnienia do unieszkodliwiania lub składowania Rodzaje unieszkodliwień: -    dezynfekcja wydalin i wydzielin (pacjentów oddziałów zakaźnych). -    spalanie, kremacja, -    autoklawowanie
9	• Naczynia na zbiórkę moczu — dezynfekować po każdym użyciu Myć ręce po dokonanym pomiarze i czynności zbierania moczu

Do dróg zakażenia należą:

A.    Droga kontaktowa:

•    personel medyczny (głównie ręce),

•    pacjenci, ich odzież, rzeczy osobiste, ręce,

•    insekty (muchy, mrówki faraona, prusaki),

•    sprzęt medyczny, słuchawki lekarskie,

•    sprzęt higieniczny,

•    narzędzia i aparatura medyczna,

•    preparaty dezynfekcyjne, zakażone,

•    mydło w kostce i w pojemniku, ręczniki wielokrotnego użytku.

B.    Droga krwi:

•    zakażony materiał biologiczny,

•    krew i jej preparaty, zakażone płyny infuzyjne i leki dotkankowe, nieste-rylne narzędzia chirurgiczne.

C.    Droga pokarmowa:

•    naezynia stołowe, sztućce, zakażona woda, pokarm zakażony florą bakteryjną przewodu pokarmowego.

D.    Droga powietrzna:

•    kurz, kropelki wydzielin z dróg oddechowych pacjenta, zakażone powietrze. Drogi szerzenia się zakażeń ilustruje ryc. 5.3.

Zapamiętaj:

Bardzo istotnym elementem zapobiegania zakażeniom wewnątrzszpitalnym jest przerywanie dróg szerzenia się zakażeń przez następujące postępowanie:

221