Obraz9 2

Zapamiętaj:

U niektórych pacjentów po badaniu występują objawy określane zespołem popunkcyjnym. Najczęstsze objawy zespołu popunkcyjnego:

-    bóle i zawroty głowy,

-    nudności,

-    wymioty,

-    obniżenie ciśnienia tętniczego,

-    przyspieszenie tętna,

-    zaburzenia świadomości,

-    objawy sztywności karku.

Obowiązujące

zasady

•    Zasady aseptyki i antyseptyki.

•    Zastosowanie znieczulenia miejscowego.

•    Obserwowanie pacjenta w czasie badania i po badaniu.

•    Pozycja pacjenta w czasie nakłucia.

•    Konieczność pozostania w łóżku przez 24 h, aby zapobiec zespołowi popunkcyjnemu.

6.7.1.12 Scyntygrafia [¹]

Nazwa badania Istota i cel

Zadania i kompetencje pielęgniarki

Przygotowanie

pacjenta

Scyntygrafia — badanie izotopowe.

Badanie polega na podaniu niewielkich dawek izotopów promieniotwórczych w celu uzyskania obrazu badanego narządu i oceny jego czynności. Najczęściej używane są izotopy: technet 99, jod 131, gal 67. Ich rodzaj zależy od zdolności tkanek do ich wychwytywania, np. do badania gruczołu tarczowego stosuje się jod 131, do badania tkanki kostnej — technet 99. Badanie to służy do oceny funkcji narządów wewnętrznych, np. nerek, wątroby, gruczołu tarczowego. mięśnia sercowego.

Pielęgniarka przygotowuje pacjenta do badania, obserwuje pacjenta po badaniu. Do jej zadań należy również:

•    Poinformowanie pacjenta o zachowaniu się w czasie badania i po badaniu.

•    Na zlecenie lekarza podanie leków.

1. W pracowni medycyny nuklearnej podaje się pacjentowi izotop promieniotwórczy przez założony do naczynia żylnego wenflon (izotop może być podany również doustnie).

Sposób wykonania. Algorytm

2 Badanie wykonuje się, gdy pacjent jest ułożony w pozycji leżącej lub siedzącej.

3. Głowica aparatu porusza się nad badanym obszarem ciała, wychwytując emitowane promieniowanie. Badanie trwa od 5 do 60 min. Wynik badania scyntygraficznego składa się z opisu i map scyntygraficznych narządu — scyntygramów.

Obowiązujące

zasady

•    Przygotowanie psychiczne i fizyczne pacjenta do badania.

•    Obserwowanie pacjenta w czasie badania i po badaniu.

6.7.1.13

Tomografia komputerowa [*]

Nazwa badania    Tomografia komputerowa — TK.

Istota i cel

Zadania i kompetencje pielęgniarki

Przygotowanie

pacjenta

Jest to badanie radiologiczne, w którym do obrazowania diagnozowanych narządów wykorzystuje się promienie rentgenowskie.

Dzięki zastosowaniu lampy rentgenowskiej, która porusza się dookoła ciała pacjenta, we wnętrzu aparatu możliwe jest uzyskanie obrazów poszczególnych warstw narządu.

W celu dokładniejszej oceny danego narządu podaje się pacjentowi środek cieniujący (najczęściej dożylnie). Badanie służy do oceny budowy anatomicznej i ewentualnych zmian patologicznych w organizmie człowieka.

Ze względu na dużą dawkę promieniowania nie należy wykonywać badania u kobiet w ciąży i w II połowie cyklu miesiączkowego.

Pielęgniarka przygotowuje pacjenta do badania, obserwuje pacjenta po badaniu. Do jej zadań należy również:

•    Poinformowanie pacjenta o sposobie zachowania się przed badaniem i w czasie badania.

•    Obserwowanie pacjenta w czasie badania.

Poinformowanie pacjenta:

•    o konieczności pozostania na czczo na ok. 6-8 h przed badaniem,

•    żc przed badaniem podawany jest środek cieniujący,

411

1

   Poinformowanie pacjenta, jeżeli badanie będzie dotyczyć przewodu pokarmowego, aby był na czczo.

•    Powinien usunąć metalowe przedmioty, np.: klamry, spinki, guziki.