Obraz8 3

Ocena siły mięśni. tzw. testowanie, należy do podstawowych metod diagnostycznych pracy układu mięśniowego. Umiejętności dotyczące tej oceny należą do zadań kinezyterapcuty lub lekarza.

Najbardziej rozpowszechnioną w świecie metodą testowania jcsl metoda I.ovet-ta (p. podręczniki kinezyterapii). Opiera się ona na badaniu ręcznym poszczególnych mięśni w określonych pozycjach i przy określonym ruchu. W metodzie tej wartość funkcjonalna mięśnia jest oznaczona liczbami od 0 do 5 oraz procentami od 0 do 100%.

Lovett rozróżnia następujące stopnie siły mięśnia:

0    = 0% — brak czynnego skurczu mięśnia,

1    = 10% — ślad czynnego skurczu,

2    = 25% — wyraźny skurcz i zdolność wykonywania ruchu przy pomocy bada

jącego i przy odciążeniu odcinka ciała wprowadzanego w ruch przez dany

mięsień,

3    = 50% — zdolność wykonywania czynnego ruchu samodzielnie z pokona

niem ciężkości odpowiedniego odcinka ciała,

4    = 75% — zdolność wykonywania czynnego ruchu z pewnym oporem,

5    = 100% — prawidłowa siła, tj. zdolność wykonywania czynnego ruchu z peł

nym oporem.

Dokładna ocena układu narządów ruchu, stwierdzenie ograniczeń lub zmian patologicznych wymaga ogromnej wiedzy i doświadczenia w tym zakresie. Należy do kompetencji lekarza ortopedy, rehabilitanta, kinezyterapeuty. Pielęgniarka opiekująca się chorym powinna znać metody oceny funkcji układu kostno-stawowo-mię-śniowego, potrzebne do określenia sprawności ruchowej pacjenta, określenia zakresu ograniczeń i zakresu pomocy, jakiej pacjent wymaga.

6.5.1.4

Ocena aktywności

Podstawą zdrowia i dobrego samopoczucia człowieka jest jego aktywność. Aktywne działanie to świadome, uporządkowane i wytrwale dążenie do określonego celu.

Zmniejszona aktywność oznacza obniżenie nastroju, zainteresowań i przede wszystkim działań motorycznych. Ograniczenie lub zahamowanie aktywności mo-torycznej wywołuje wystąpienie zespołu unieruchomienia charakteryzującego się zaburzeniem wszystkich procesów' życiowych i osłabieniem organizmu (patrz pod-rozdz. 9.4). Zaburzenia aktywności mogą wystąpić u osób zdrowych, np. w stanach wyczerpania, oraz u osób chorych z zespołami somatycznymi, neurologicznymi, psychicznymi.

Ocena aktywności dotyczy:

•    codziennych czynności (jedzenie, mycie się, ubieranie, funkcje fizjologiczne),

•    umiejętności przemieszczania się (łóżko-wózek-łazienka),

•    poruszania się (chodzenie, wchodzenie po schodach),

•    funkcji społecznych (kontakty z innymi ludźmi, rozwiązywanie codziennyct problemów).

OfćKjO

(eufeuoFsMOid '|ou2oAi -eiueisAs lOMOOOpOieo eBbujAm ' qoefo>(un| upnosATSM om Auzeiez

Ryc. 6.1.1. Ocena samodzielności i zależności w wykonywaniu czynności życia codziennego (wg Ciechanicwicz, Pieniążek).

Apou i siup oBapzEi* p)0>do |au|ouo<9e(oxj bSbuiAm ujoiubimAzpo qn| ujoiubi -bpAm peu niUBMOUBd i Aw|BO) z nąjeisAzioi) śis muezsnjod nrjeje>qn noAuj m Auzoibz ifcnfjn) l m Aujeizpouies )ue[DEcj

Aooiuod IoujbipBoj bBbujAm (Nunj ipAfeisozod z 11 Ajoiboi z niueisAzjo* njuBjOtpn npAw m

AUZd|BZ 'lpBfO>)lXlł Z M AuptzpoujBS luotoBd l0U18U0lS0)Qjd 9ZSMBZ oiu 0)6 Aooiuod bGbujAm ifc»)un) ipAj6j90zod z ) I Ora niuBjepn noAuj M Auzofez ipefpłpjnj E m Auieczpoujos lusbed

O$0UZ0|BZ IUOBoibi) i BludOJS po poouzoibz m leuiBuolsoj -oxJ D)0*do Apoajod b6euj/.m poAjBjsazod 9 z 11 oęoisAzp m B|eo njueuj -Azjjn m Au70|BZ yoBfWJn) V M AuiOIZPOUWS IPOlDEd

O50UZ0IBZ Biudois I ipoBouwi po pyouz -oiBZ m Aoouiod bBbujAm ') m Auzoibz Lpefoifun) g m Auioizpouies molosy

ojd Dpido BtSei 'ipsłoitunłifSt M AUIOCZPOUIBS

qpso ipAuui AootuoO i joufeuofso) -oxl opido bSbluAm om ttpopsAzsM ; luobej

I

329