Obraz0

(PSB I, s. 103). krótko kanclerza Jadwigi w 1397 _{r (Hj} nego prawnika Jagiełły. Krzysztof' Ożóg (2000) ;,na|, ^¹ n^w₀ niedawno dwie części mowy obediencyjnej w\ p| i ^/l,^^{c r} poselstwa Andrzeja do (anty)papieża Jana XXIII _u °,^S?i^>nej Pod_c?f 1982. Kowalczyk 1996) szeroko naświetlił tło i _lrVs. ¹ r (Hled^ informacyjnej, jaka towarzyszyła grunwaldzkiej ba tal '***** '^v°Jnv nas najciekawsza jest faza. która nastąpiła po nie,* ‘ '!■ ^{2 c}*^cgo ^ mniej brzemienna w skutki niż starcie wojskowe. W ^b°^daJ nie nanieża poseł króla Jagiełły    ^w°J^ej niowj_c ^ zebrał, uporządkował 1 rozbudował dotychczasowe wątki propagand

się w dobie kulminacji konfliktu w latach 1409 1411 \v memoriał ich ^/t*^łltu^^CęJ

Władysława Jagiełły oraz wielkiego księcia Witolda kierowanych do''

nów, rycerzy 1 mieszczan 1 miast chrześcijańskiej Europy mc tylko od    P*'

krzyżackie. ale również wyjaśniano polsko-litewską rację stanu . ^Plaano ^zutj

(Ożóg 2000. s. 167)    ^J ' ^a!akowano Zakon

Poseł nie pozostawiał wątpliwości, że Krzyżacy parli do wojny. Doszło do bitwy, i poselstwo należy rozumieć jako misję interpretacyjną: czym była ta „wielka bitwa”, o której wszyscy wszak słyszeli. Wszyscy też byli ciekawi, co oznaczał 1 jak wyglądał jei przebieg.

Mówca dokładnie opisał scenę przysłania dwóch mtec/y przez wielkiego mistrza i przytoczył wypowiedziane przez heroldów słowa do Jagiełły ora/ jego odpowiedź Dła podkreślenia tej sceny przywołał kontekst biblijny. Jagiełło rex in-victissimus pius ci pcrfectus christianus toczył tę wojnę, by osiągnąć pokój — który zawarł z Krzyżakami pokornie ulegając wezwaniu papieskiemu. ... Wspomniał również o pieśni Bogurodzica śpiewanej przez rycerstwo polskie przed rozpoczęciem

bitwy grunwaldzkiej, stwierdzając że wielkie zwycięstwo króla sprawił Bóg. (Ożóg 2000. s. 166)

Otrzymujemy jeszcze jedno potwierdzenie śpiewu grunwali watnłiw°'j^,f^aw<*^{a l}^° ^z łacińskim ineipitem, ale nie pozostawiaj!

wątpliwości uwagą o jego polskości:

animas suas tteThu^l^k¹" ^{domino cl m} Pańcia virtutis cius suisąuc militi

tamibus »n vulEarł^1Um^pⁿ!'^bl-^S *^anceas9^{ue v}ibruntibus siniul et landem Deo c

incipit: Dci genitrix co ,° ^^n,C° ⁿatlviiate domini canticum resonantes, q'

ad mviccm collidunritf^/cL '^{un,ur <}*'^v'^na fortitudinc animosi et illieo tumie host ^mur ttkdahl 1982, s. 304).

,_nl umocnić su; w Panu . potędze Jego mocy, [króli z rycerstwem (Aby ^z*!._/tf |j_ogu i potrząsającym kopiami, wespół śpiewają na Bożą chwa-^j*^cytn iłowym polskim języku pieśń o narodzinach Pana, zaczynającą się _tp_X, a porwani boską odwagą ruszają do ataku i zaraz wrogie roty

lU^ n^iebi* nawzajem ]

10 nie jest zbyt piękne? Tyle ważnych wiadomości w jed-^Cz^ Po pierwsze — niezbite potwierdzenie, że Bogurodzica _r znaną pieśnią bożonarodzeniową, śpiewaną po pol-^bJ^,3 °^k iwdę zaczynającą się od znanych nam słów. Wobec tego ii i ^napr‘ chodzi na myśl pytanie odwrotne do tego, nad którym ^przeSytU gnaliśmy, i nieco zdrożne. Dlaczego aż tak dobrze, z tylu Urwiemy- jaką pieśń śpiewano pod Grunwaldem? Słyszymy to ^;^lctwo od człowieka, który mógł wręcz dać pomysł, aby właśnie _wykonać, bo... to zostanie dobrze odebrane za granicą, tzn. zabrzmi w relacji z bitwy jaką będzie zdawał polski poseł t zresztą on sam został). Stąd tylko krok do przymknięcia oka ¹ ^ j._t0 j _w jakich okolicznościach faktycznie pieśń odśpiewał.

Na szczęście mamy inne chyba niezależne!? poświad-czenie w kronice napisanej przez świadka naocznego w ciągu kilku miesięcy po bitwie: Cronica con/lictus Wladislai Regis Poloniae cum Cruciferis Anno Christ i 1410. Czytamy tam pamiętne słowa: omnes unanimiter cum fletu Boga rodzycza cantare coeperunt... Gdyby nie troska jakże skromnego autora, który ku chwale ojczyzny zadbał o napisanie tej kroniki, można byłoby się wahać, czy ów śpiew nie był argumentem tak nośnym, że został w y my ś 1 o ny jako medialny fakt na użytek propagandowej wojny z Krzyżakami. Tak czy ow^;ak to w niej odegrał większą rolę, niż rzeczywisty śpiew przed samą bitw'ą. którego nikt w szeregach wroga i tak by nie dosłyszał.

Zaangażowanie Laskarza w całej sprawie pozwala przypuszczać. że odegrał pewną rolę w wybraniu pieśni Bogumdzica na pol->ki hymn bojowy. On najlepiej rozumiał potrzebę zaistnienia takiego argumentu. Jako człowiek bywający u Krzyżaków mógł wiedzieć, że ^{a na}^^awała się do tego celu najstarsza polskojęzyczna pieśń Chrystus znanwych_wstai jest; gdyż miała tę samą melodię, co niemiecki trop

oem bo^ ^erstan^^efl (Feicht 1969, s. 397), uczyniony krzyżackim hym-_((Xj ^ Mógł on zarazem przynajmniej jako kanonik płocki znać śpiewaną tam już ok. 1360 podczas procesji rezu-

175