Obraz1

Skierowane przeć i w li usy t v / in< m i

przeciw towarzyszom orucnrinKii ma formę wyroku _Sąd_UL ^ go. Epistoła taxans matrimonium Vlaclislai regis cum nowsko eon trać tum (1417 1414) to paszkwil „ujęty ^ ^01,1 W urzędowego listu, wychodzącego / kancelarii panującego”??^-1

—•YFuwnUe ^,Vyroku sądu kr(

^VŻ^,S cum Eli_Sai ^<w,! -ujęty _{w f}

^ panującego” nu '

^¹¹ iu w

powszechnego uczestnictwa w cechach j bractwach — nadawaj? do komicznych przeróbek.    ^{d a}

Dłużewski l%3, s. 57). Forma statutu znana każdemu \v

Jan D/wonowski

Konstytucye nowe, generałowe. Krótko zebrane, prędko w\dar. Artykuł I

Ktoby piemął u stołu, kędy wiele gości Mają wszyscy czapki zdjąć dła tej uczciwości.

Że się nowy gość ozwał, jeszcze niebywały.

Bo jak wszyscy zamilkną, będzie wstyd niemały.

Statut Dzwonowskiego wyraża uzasadnienie twórczości satyrycznej: „By nie ja, jużby świat oszalał / frasunku" (Do Czytelnika}. Parodia i dowcipkowanie potrzebują długo jeszcze usprawiedliwienia: Sejm piekielny kończy się wyjaśnieniem i obroną stylu:

Kornuby się, tu czytając, co nie podobało.

Polepszaj się, a proś Boga, być się tak nie zstało Tego żaden mc rozumiej, żebym pisał na cię:

Co zasłużysz, będziesz cierpiał, nie będę ja za cię. ( ) Bo to są rzeczy prawdziwe, aby każdy wiedział, łże my tam mieszkać mamy, gdzie Lucyfer siedział Dla jednego grzechu zrucon, a tylko dla pychy:

Cóż o tych rozumiesz, w których rozmaite grzechy.

Jak tam wnidą? (w. 1561-1564)

Tak więc i satyryk przyczynia się do zbawienia swoich ezytel-ntkow, a nawet adresatów swojej krytyki.

/nam* przysłowia pochodź** * śrcdni„„_iccza

Mow a się da mówić, a chich jeść

1449 — Glosator łacińskiej bajki zwierzęcej zapisuje polskie przysłowie.

Nic dochowa! się do naszych czasów jeden z ciekawszych /biorczych rękopisów / warsztatu nauczycielskiego, opisany jako Kodeks Jana ze Słupcy. Widział go w Petersburgu i streści! Bruckner, identyfikując włączone tam teksty i odtwarzając z grubsza kanon lektur na kursie poetyki w Krakowie ok. 1430 roku.

U glosach polskich do zakończenia bajki wierszowanej De piuiet comice et accipitre lihellus libisce (O sroce, wronie i jastrzębi znajdujemy „najdawniejsze zapisane dotąd przysłowie polskie’*

. ^0lia    *1° wovycz achleb yescz (por. Adalberg: Mowa się

I raT'! ^U    /Mowa 9]). Co ciekawe, glosator poprzedził to wy-

ym określeniem gatunkowym: Ad id est commune proverbium. ysowie jest dobrane trafnie do objaśnianego fragmentu bajki:

(Każdy potrafi su; chełpić wyniosłą przemową

Ąn zaś jedynym sprawdzianem jest siły twych słów.

^1101,1 prawdziwą jest to, co przewagę ci daje.]

£ Mastępnic dodał jeszcze komentarz, w którym przywołał zas° h*¹ * ^ ^at°^na* ^Ic*^źmy /M J^c£° wskazówką i zobaczmy, jakie jeszcze Ob'V ^^r/ys^^w wywodzą się z tych i innych szkolnych tekstów.

'^(Uu Podręcznikowych autorów odnajdujemy osobno lub razem _J4 ⁿP- ^w Kodeksie Marcina z Łęczycy (BJ 2195; rkps z datą sa ^M! ^Cylowana Przez Jana Libystica (tj. Dzieje Libii) Demostcne-btymi, wzmiankowana jest w Etymologiach Izydora z Sewilli

297