wanie do uzyskania tych świadczeń, w tym przeprowadzanie wywiadów środowiskowych. Pracownicy socjalni zajmują się poradnictwem speq'alistycz-nym, udzielają informacji, wskazówek i pomocy w zakresie rozwiązywania spraw życiowych osobom, które dzięki wsparciu będą zdolne samodzielnie przezwyciężać trudne sytuacje. W związku z tym rodzajem świadczonych usług powinni oni wykazać się znajomością i umiejętnością posługiwania się odpowiednimi przepisami prawa. Należy mieć na uwadze, że osoby zgłaszające się po wsparcie wymagają często specjalistycznej pomocy, której nie jest w stanie udzielić pracownik socjalny. Niemniej powinien on posiadać informacje o możliwości uzyskania fachowej pomocy oraz udzielić porad na ten temat, względnie skierować osoby potrzebujące do właściwych instytucji państwowych, samorządowych czy organizacji pozarządowych.
inicjatywa i aktywność
Ponadto zadaniem pracownika socjalnego jest pobudzanie społecznej aktywności i inspirowanie działań samopomocowych w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób, rodzin, grup i środowisk społecznych Może on również podejmować współpracę z innymi specjalistami w celu przeciwdziałania patologii i skutkom negatywnych zjawisk społecznych. Wśród zadań pracowników socjalnych ustawa o pomocy społecznej wymienia różne działania inspiratorskie, np. inicjowanie nowych form pomocy dla osób i rodzin mających trudną sytuację życiową, inspirowanie powołania instytucji świadczących usługi służące poprawie sytuacji takich osób i rodzin, współuczestniczenie w opracowaniu i rozwijaniu regionalnych i lokalnych programów pomocy społecznej ukierunkowanych na podniesienie jakości życia.
predyspozycje i zasady zawodowe
Zawód pracownika socjalnego jest jedną z tych profesji, w których wymagana jest szczególna wrażliwość na krzywdy społeczne. Dlatego osoba będąca pracownikiem socjalnym powinna de lege ferenda odznaczać się takim cechami, jak: życzliwość, opiekuńczość, bezinteresowność, uczciwość, spole-gliwość, powinna również posiadać zdolności organizatorskie i poczucie humoru. Pośrednio wymagania dotyczące osobowości korespondują z zasadanr. jakimi powinien kierować się pracownik socjalny. Przy wykonywaniu zadar jest on zobowiązany do: przestrzegania etyki zawodowej, poufności inform. -cji uzyskanych w czasie pracy i zasady pełnego informowania osób zgłaszających się po pomoc, kierowania się zasadą dobra osób i rodzin, którym służ. poszanowania ich godności i prawa tych osób do samostanowienia oraz d; przeciwdziałania praktykom niehumanitarnym i dyskryminującym. Pracov. -nik socjalny powinien działać jako rzecznik interesów osób zwracających o pomoc. Jednocześnie musi on wzmacniać samodzielność beneficjentów p -mocy społecznej i przeciwdziałać uzależnianiu się od świadczeń. Obowiązkiem pracownika socjalnego jest również podnoszenie kwalifikacji zawodowych poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie (art. 119 ust. 2pkt óu.p.s. Wykonywanie zawodu pracownika socjalnego utożsamiane jest z misją, służbą publiczną. W tak postrzeganych profesjach niezbędny jest szacunek dla wartości, zasad współżycia społecznego i przestrzeganie określonych standardów postępowania. Zdaniem D.M. Piekut-Brodzkiej do podstawowych zasaz etyki zawodu pracownika socjalnego należą: akceptacja faktu, że każdy czło-
200