płacający świadczenie do przenoszenia obowiązków ekonomicznych z podatników na dalszych członków rodziny osoby pobierającej świadczenie.
podmioty uprawnione do świadczeń
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. Świadczenia mogą być pobierane do ukończenia osiemnastego roku życia albo w przypadku kontynuowania nauki do dwudziestego piątego roku życia. Osobom z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności świadczenia przysługują bezterminowo. Warunkiem uzyskania pomocy z funduszu jest spełnienie kryterium dochodowego - dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie może przekroczyć kwoty 725 zł. W przypadku gdy rodzina utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z jednego ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.). Przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego do dochodu rodziny nie wlicza się kwot pomocy otrzymanej z tego funduszu. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł. Pomoc nie przysługuje, jeżeli osoba uprawniona została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej. Ponadto o świadczenia nie może się ubiegać osoba, która zawarła związek małżeński.
postępowanie w sprawie świadczeń alimentacyjnych
Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego. S. Nitecki słusznie zauważa, że w powyższej sprawie możliwe jest również wszczęcie postępowania z urzędu18. Analizowana ustawa nie przewiduje co prawda takiego rozwiązania, ale wynika ono z art. 61 § 2 k.p.a. W myśl tego przepisu organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie także w sprawie, w której przepis prawa wymaga wniosku strony. Organ obowiązany jest uzyskać na to zgodę strony w toku postępowania, a w razie nie-uzyskania zgody - postępowanie umorzyć. Przesłanka szczególnie ważnego interesu strony może się wiązać z jej nieporadnością i niewiedzą oraz brakiem umiejętności skutecznego dochodzenia świadczeń alimentacyjnych. Wówczas organ będzie mógł uruchomić postępowanie z własnej inicjatywy i zobowiązać stronę do dostarczenia wymaganych dokumentów, konieczne będzie również uzyskanie zgody strony na prowadzenie postępowania. Negatywna lub bierna postawa strony będzie skutkowała umorzeniem postępowania lub odmową przyznania świadczenia.
Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej (art. 15 u.p.o.u.a.). Wniosek zawiera m.in.: dane dotyczące członków rodziny, oświadczenie wnioskodaw-
IS S. Nitecki, Świadczenia z funduszu alimentacyjnego i dodatki mieszkaniowe. Procedura i tryb przyznawania, Wrocław 2009, s. 93.