Obraz&2 2

-tMfclpntayti

Ubezpieczeń Społecznych. Zakładu Ubezpieczenia na Wypadek Choroby, Zakładu Ubezpieczenia od Wypadków, Zakładu Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników oraz Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych. Wówczas powstały ZUS zarządzał pięcioma funduszami ubezpieczeniowymi, które funkcjonował) w wy/ej wymienionych instytucjach. Warto podkreślić, że przed 11 wojną światową polskie ubezpieczenia były przodujące w Europie. Stosowały nieznane dotychczas rozwiązania, m.in. funkcjonował wśród nich zasiłek połogowy- w wy sokości 100% wynagrodzenia

Aktualnie ZUS jest największą instytucją publiczną w Polsce. Realizacja zadań powierzonych Zakładowi powoduje zarządzanie przez niego znacznymi środkami finansowymi. W 2003 r. sumy środków, dla których ZUS pełnił rolę dysponenta wynosiły 110 mld źl. Oprócz tego ZUS przetransferował środki na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia oraz otwartych funduszy emerytalnych i Funduszu Pracy w wysokości prawie 42 mld zł. Łącznie dało to kwotę 152 mld zł. co stanowiło 78% wydatków i prawie 98% dochodów budżetu państwa. Kwoty te świadczą o wielkości firmy, jaką jest ZUS oraz o odpowiedzialności spadającej na ZUS i jego pracowników.

Obecnie ZUS łączy funkcje instytucji finansowej z zadaniami instytucji realizującej sprawy zabezpieczenia społecznego. Funkcje te są realizowane przez centralę ZUS oraz 51 oddziałów, 214 inspektoratów i 66 biur terenowych Łącznie w strukturach ZUS zatrudnionych jest prawie 50 000 osób. W tej sytuacji ZUS jest jedną z największych firm ubezpieczeniowych na święcie. ZUS dziali także aktywnie w zakresie współpracy międzynarodowej. Jest członkiem organizacji zrzeszającej instytucje ubezpieczeniowe, tj Międzynarodowego Stowarzyszenia Zabezpieczenia Społecznego, która skupia 270 członków ze 139 krajów. Współpraca międzynarodowa obejmuje także kontakty dwustronne z instytucjami ubezpieczeniowymi innych krajów świata Aktualnie istnieje i jest realizowany ważny obszar tej współpracy, który wynika z konieczności skoordynowania polskiego systemu ubezpieczeń społecznych z regulacjami innych krajów Unii Europejskiej. W ostatnim czasie ZUS realizuje zwiększone zadania. Od października 2003 r. przejął od ośrodków pomocy społecznej obsługę rem socjalnych. Tego rodzaju świadczeń jest około 300 tys. W sierpniu 2004 r przejął od urzędów pracy wypłaty świadczeń przedemerytalnych, których jest ponad 500 tys. Wynika stąd, że ZUS w ciągu kilku miesięcy zwiększył zakres obsługi o ponad 800 tys. świadczeń. W najbliższych latach zadaniem ZUS będzie kontynuacja reform ubezpieczeń społecznych. Aktualnie trwają związane z tym prace nad wyliczaniem dla kilkunastu milionów ubezpieczonych kapitału początkowego. Począwszy od 2009 r. ZUS rozpocznie wypłatę według nowego systemu Warto wskazać, że ZUS powinien doskona-

lić system informatyczny, ponieważ jest jedyną instytucją publiczną * krajt w której składane są dokumenty w formie elektronicznej. ZUS dokonuje w| postaci rozliczeń z 20 min ubezpieczonych oraz z 2 min płatników składek.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS)

Na podstawie przepisów ustawy z 20 grudnia 1990 r* powołano Kasę Rek* czego Ubezpieczenia Społecznego. KRUS zobowiązano do obsługi rolniczego ubezpieczenia społecznego. W ramach tego ogólnego zadania powierzono KRUS realizację działalności prewencyjnej, rehabilitacyjnej, leczniczej oraz inicjowanie ubezpieczeń wzajemnych. Oznaczało to zasadniczy przełom w systanie rolniczych ubezpieczeń społecznych. Począwszy od 1991 r. w ramach ubezpieczenia w KRUS ubezpieczonych było ok. 1 750 000 rolników i członków kh

rodzin, a 1 500 000 osób otrzymywało świadczenia emerytalno-rentowe W 20Ml rolniczemu ubezpieczeniu społecznemu podlegało I 589 325 rolników i khj domowników, a świadczenia emerytalno-rentowe otrzymywało 1 755 200 Oprócz tego KRUS realizuje wiele dodatkowych zadań, które są jej zlecane przez państwo. Wypłaca renty strukturalne, zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne, świadczenia kombatanckie oraz pełni funkcję płatnika składek na ubezpieczane zdrowotne dla ok. 4,5 min osób pracujących w rolnictwie bądź związanych z m Do podstawowych zadań KRUS wynikających z ustawy należą:

-    obsługa ubezpieczonych rolników i świadczcniobiorców,

-    przyznawanie i wypłata świadczeń emerytalno-rentowych, wypadkowa chorobowych, macierzyńskich,

-    realizacja dwuinstancyjnego systemu orzecznictwa lekarskiego w posąp* waniu dowodowym dla ustalenia prawa do świadczeń,

-    działalność prewencyjna na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy rolniczej i rolniczym chorobom zawodowym,

^-    prowadzenie nieodpłatnej, dobrowolnej rehabilitacji leczniczej Aa osób uprawnionych do świadczeń, zagrożonych niezdolnością do pracy. RdAg litację tę prowadzą centra i ośrodki KRUS oraz sanatoria,

-    wspieranie ubezpieczeń wzajemnych,

-    obsługa ubezpieczonych rolników i ich domowników oraz cmeiytów i i cistów w systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Kasą kieruje prezes powoływany przez Prezesa Rady Ministrów na

Ministra Gospodarki i Pracy. Nad działalnością Kasy czuwa Rada U nia Społecznego Rolników. Reprezentuje ona ich interesy oraz sprawy czcniobiorców. Członkowie Rady wybierani są na 3-ktnią kadencję]

DzUz l998r.Nr7.poz.2S.