Obraz (150)

Ocena systemu zielonych certyfikatów

System zielonych certyfikatów należy do rozwiązań bardziej złożonych od systemu taryf gwarantowanych. Wymaga od wytwórcy energii z OZE działania zarówno na rynku świadectw pochodzenia, jak i na odrębnym rynku energii fizycznej, gdzie konkuruje on z wytwórcami energii „czarnej”.⁷⁶ Utrudnione w przyjętym systemie jest również zastosowanie odmiennych cen energii dla różnych technologii jej wytwarzania (energia słoneczna - wiatrowa - geotermalna - biomasa), choć nie jest ono w tym systemie wykluczone.⁷⁷ Z drugiej strony system właśnie z tych względów promuje wybór technologii najbardziej efektywnej kosztowo.⁷⁸

System zielonych certyfikatów jest w założeniu bardziej rynkowy od systemu taryf gwarantowanych.⁷⁰ Cenę świadectw pochodzenia kształtują bowiem prawa popytu i podaży. Rynkowy charakter świadectw pochodzenia jest jednak widoczny dopiero wtedy, gdy dostępna ilość praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia jest bliska zapotrzebowaniu wynikającemu z ilości, jaką powinny nabyć zobowiązane podmioty. Wówczas cena praw majątkowych kształtuje się na poziomie ukształtowanym przez rynek, a nie przez wysokość opłaty zastępczej. Wraz ze wzrostem podaży, cena praw majątkowych powinna być zauważalnie niższa od pułapu opłaty zastępczej wnoszonej w wypadku niewypełnienia obowiązku nabycia odpowiedniej ilości praw majątkowych.

Z taką sytuacją nie mamy jeszcze w Polsce do czynienia - cena świadectw w obrocie giełdowym jest w zasadzie bliska wysokości opłaty zastępczej.⁸⁰ Należy jednak z uznaniem odnieść się do tego, że cenowy system wsparcia stworzony został z myślą o przyszłości, to jest w ten sposób, aby mógł z powodzeniem funkcjonować w sytuacji gdy ilość energii „zielonej” na rynku będzie wyższa niż zapotrzebowanie.

Z drugiej strony przewidzenie przyszłej ceny certyfikatów stanowi obecnie istotny czynnik ryzyka inwestycyjnego. Sprawdzonym rozwiązaniem jest stosowanie kontraktów długoterminowych sprzedaży praw majątkowych, gdzie wysokość ceny jest gwarantowana przez nabywcę na okres 10-15 lat. Pozwala to na uzyskanie w systemie zielonych certyfikatów kredytu na cele budowy źródła wytwórczego.⁸¹

Wybór systemu zielonych certyfikatów przez polskiego ustawodawcę był wyborem odważnym - wszak system ten jest mało popularny w Europie i nie ma jeszcze wiele doświadczeń w jego stosowaniu.⁸" Pozytywne skutki

W możliwej do przewidzenia przyszłości może pojawić się dla wytwórców również 3. rynek - handlu emisjami CO; - tak B. Soliński, Rynkowe systemy wsparcia odnawialnych źródeł energii - porównanie systemu taryf gwarantowanych z systemem zielonych certyfikatów, Polityka Energetyczna tom 11 zeszyt 2/2008, s .112. Patrz również L. Karski, Podstawy międzynarodowego handlu uprawnieniami - jednostkami do emisji, Czysta Energia 5/2009, s. 18-20.

⁷⁷    Istnieje możliwość wprowadzenia różnego rodzaju świadectw, a także łączenia systemu zielonych certyfikatów z systemem taryf

gwarantowanych. Przykładem tego drugiego rozwiązania są Włochy, gdzie połączono system zielonych certyfikatów z jednoczesnym obowiązywaniem taryf gwarantowanych dla fotowoltaiki. Patrz A. Antonioli, D. Zischg, Opportunities and Risks in the Italian PV Markets, www renewableenergyworld.com.

Porównaj M. Contaldi, F. Gracceva, G. Tosato, Evaluation of green-certificates policies using the MARKAL-MACRO-ltaly model, www.sciencedirect.com, Agenzia Per TAmbiente e il Territorio (APAT), Ente per łe Nuove Tecnologie, TEnergia e PAmbiente (ENEA), Rzym 2006.

Patrz też R. Gajberger - Sulecka, Stymulacja rozwoju wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w warunkach rynkowych, Materiały XI Konferencji Naukowo - Technicznej Rynek Energii Elektrycznej: Bezpieczeństwo Energetyczne Polski w Strukturze Unii Europejskiej, Tom U, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2005.

Z zastrzeżeniem możliwego odmiennego kształtowania cen świadectw przez strony w umowach długoterminowych.

B. Soliński zwraca również uwagę na możliwość zastosowania opcji i kontraktów futures w celach zabezpieczających - B. Soliński, Rynkowe systemy wsparcia odnawialnych źródeł energii - porównanie systemu taryf gwarantowanych z systemem zielonych certyfikatów, Polityka Energetyczna tom 11 zeszyt 2/2008, s .! 12.

"    System ten obowiązuje np. w Wielkiej Brytanii od 1 kwietnia 2002 r. w postaci Renewables Obligation Certificates (ROCs) -

system opisuje M. Syroka, Wspieranie energetyki odnawialnej w Wielkiej Brytanii a rozwiązania krajowe, Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki 2005, Nr 4. Patrz też w zakresie doświadczeń holenderskich: V. Dinica, M. Arentsen, Green certilicate trading in the

(Cont'd on following page)

16