Kolejność może ulec poprawie pod wpływem wzmożonego świadomego wysiłku. To dowodzi, że większy lub mniejszy porządek w kolejności jest związany z pewną dyscypliną umysłową.
Współzależność poszczególnych komponent
Nie można charakteryzować osobowości badanego na podstawie poszczególnych komponent traktowanych oddzielnie, lecz należy uwzględniać ich wzajemne zależności.
Pełne znaczenie każdej komponenty zależy od rodzaju i intensywności innych komponent, występujących jednocześnie w protokóle. Tm więcej komponent bierzemy pod uwagę w różnorodnych wzajemnych powiązaniach, tym większe jest prawdopodobieństwo właściwego scharakteryzowania badanego.
To szukanie wzajemnych zależności między komponentami nie jest rzeczą łatwą. Już zestawienie jednoczesne trzech komponent przedstawia dużą wartość. Niektóre z takich zależności są przedstawione poniżej.
- Jeśli DC i DM Są bardzo niskie, a DW wyraźnie poniżej przeciętnej, to stwierdzamy u badanego brak zdolności do inicjatywy, brak energii i rozmachu życiowego. (O energii mówi suma C, o inicjatywie suma M, a o rozmachu życiowym suma W).
- Jeżeli DC jest wysoka, a DM bardzo mała, a zarówno % F+, jak i % A + Ad są wysokie, to jednostka jest energiczna, przystosowująca się, zdolna do długiego i pozytywnego wysiłku, ale zrutynizowana, bez oryginalności i inicjatywy.
- Jeśli suma M i suma C jest mniej więcej jednakowa i powyżej przeciętnej, i w tym jest FC, a nie ma CF i C, to jednostka przedstawia dużą wartość moralną.
- Im większa jest przewaga DC nad DM, z wysokim % F+, tym bardziej badany traktuje pracę jako awans społeczny i cele badanego są zależne od oceny drugich.
- Im większa jest przewaga DM nad DC, przy wysokim % F+, tym bardziej praca jest traktowana przez badanego jako środek doskonalenia własnej osobowości, a cele są wyznaczane przez jego naukowe, artystyczne i inne twórcze możliwości.
Najtrudniejszą rzeczą w metodzie Ro jest uwzględnienie takich zależności między komponentami. Do ich analizowania konieczna jest znajomość historii życia i warunków środowiskowych badanego. Przy tym łatwiej jest ocenić tendencje do aktywności jawne niż utajone, które z różnych względów nie są uaktywnione. Najważniejszą pojedynczą komponentą dla oceny, czy tendencje do aktywności ujawniają się w rzeczywistym działaniu, jest c.
76
INNE INFORMACJE