Obrázek (41)

m.in. Mazowiecki, Geremek, Kuroń, Frasyniuk, Lis, Borusewicz. Wałęsa kontaktuje się z czołowymi osobistościami, politykami i mężami stanu, m.in. z Janem Pawłem II, Bushem, panią premier Thatcher, Mitterrandem, Kohlem. Układem odniesienia staje się elita polityczna świata: ministrowie, ekonomiści, pisarze, laureaci Nagrody Nobla.

Wałęsa pełni rolę przewodniczącego Komitetu Strajkowego Stoczni i MKS, następnie przewodniczącego „Solidarności”. Jest ojcem wielodzietnej rodziny. W 1982 r. jest internowanym przywódcą opozycji, znanym działaczem związkowym, w 1983 r. laureatem Pokojowej Nagrody Nobla. W 1986 r. Wałęsa powołuje jako przewodniczący "Tymczasową Radę NSZZ „Solidarność”. W 1988 r. jest nieformalnym przywódcą strajków i ich „gasicielem. W kwietniu 1990 r. zostaje ponownie wybrany przez II Zjazd przewodniczącym „Solidarności”. Nieformalnie Wałęsa staje się w tym okresie symbolem walki Polski o wolność i demokrację, czołowym działaczem związkowym świata, autorytetem moralnym, duchowym przywódcą narodu.

Do znaczących osób kształtujących osobowość Wałęsy w trzecim okresie należą czołowi działacze opozycyjni, wybitni politycy, spośród których najbliższy mu jest Reagan. Silny wpływ na rozwój moralno-społeczny Wałęsy wywiera papież Jan Paweł II. Kontakty z papieżem, jak wyraził się Wałęsa, „ładują jego akumulatory” — chodzi tu chyba o podtrzymanie jego wiary religijnej, optymizmu i aspiracji społecznych.

Wiodącym celem i zadaniem Wałęsy staje się przewodzenie „Solidarności” po to, by ten potężny ruch społeczny stał się siłą zmieniającą polityczną i społeczną sytuację w Polsce. Wałęsa nie jest ekstremistą, równoważy różne opcje i siły opozycji, integruje robotników z inteligencją.

Politycznymi celami Wałęsy stają się ewolucyjna zmiana ustroju w Polsce, całkowite przejęcie władzy i dekomunizacja kraju. Po desygnowaniu Mazowieckiego na urząd premiera Wałęsa oczekuje przyspieszenia w reformach ekonomicznych, politycznych, społecznych. Gdy to nie następuje i gdy premier odwraca się od niego, postanawia zostać prezydentem, aby mieć kontrolę nad reformami w Polsce.

Ważnym konfliktem wewnętrznym w tym okresie jest konflikt między strategią małych kroków a strategią rewolucyjną, który wystąpił zwłaszcza w związku ze sprawą bydgoską. Wałęsa wybiera opcję kompromisową. W Radomiu, nie chcąc dać się zdominować przez radykalną większość działaczy, przychyla się do strategii konfrontacyjnej. Po objęciu funkcji premiera przez Mazowieckiego Wałęsa przeżywa konflikt na podłożu lojalności wobec rządu „solidarnościowego” i niezadowolenia z powodu jego ospałości i niedowładu oraz konflikt między przyjaźnią, np. z Michnikiem, Kuroniem, a zagrożeniem wywołanym ich nielojalnością i próbami zepchnięcia go na margines polityczny.

Prywatny konflikt Wałęsy rozgrywa się między ambicjami politycznymi i aspiracjami przewodzenia narodowi a potrzebą odpoczynku, spokoju, wczasów („łowienie rybek”).

W trzecim okresie życia Wałęsy występują ważne przemiany w Ja funkcjonalnym i aksjologicznym.

W obrazie własnej osoby pojawiają się nowe składniki, m.in. świadomość sukcesu osobistego w związku ze zwycięskim strajkiem sierpniowym i przywództwem w tym strajku. Wałęsa zostaje przewodniczącym „Solidarności”, co umacnia jego wiarę w siebie, a równocześnie rodzi poczucie odpowiedzialności za wielki ruch społeczny i pragnienie, by nie zaprzepaścić zwycięstwa. Utrwala się poczucie własnej efektywności społecznej, świadomość charyzmy i talentów trybuna robotniczego. Kształtują się zręby politycznej świadomości i wysokie aspiracje bycia drugim Piłsudskim, wodzem w zwycięskiej walce z komunizmem. Wałęsa wierzy, że ma wielką historyczną rolę do spełnienia, że ma mandat od narodu, by Polskę przekształcić w kraj demokratyczny i ekonomicznie zasobny. Można zaryzykować hipotezę, że tak jak w poprzednim okresie ambicje polityczne Wałęsy były ściśle I>odporządkowane motywacji społecznej, w trzecim okresie, szczególnie w okresie konfliktu z Mazowieckim, ulegają I >ewnej autonomizacji. Zaspokojenie tych ambicji po wyborze

105