Obraz
0 2

Definicje i symbole poziomów glebowych 11

Poziomy główne oznacza się dużymi literami alfabetu łacińskiego. W glebach mineralnych i mineralno-organicznych wyróżnia się następujące poziomy główne: O — poziom organiczny próchnic nadkładowych i gleb organicznych, A — poziom próchniczny, E — poziom wymywania, B — poziom wzbogacania, C — poziom skały macierzystej. G — poziom glejowy, P — poziom bagienny gleby organicznej, D — podłoże mineralne gleb organicznych, M — poziom murszowy gleby organicznej, R — podłoże skalne (lita skała).

O — poziom organiczny zawiera ponad 20% świeżej lub częściowo rozłożonej materii organicznej. W glebach mineralnych i mineralno-organicznych poziom organiczny O tworzy się na powierzchni utworu mineralnego, zwykle przy pełnym dostępie powietrza.

W mineralnych glebach semi- i hydrogenicznych poziom organiczny, o ile występuje, ma zwykle miąższość mniejszą od 10 cm. Jeśli natomiast miąższość jest większa i wynosi od 10 do 30 cm, gleba jest zaliczana do gleb organiczno-mineralnych, a przy miąższości ponad 30 cm —do gleb organicznych.

A — poziom próchniczny; tworzy się w powierzchniowej warstwie gleby mineralnej. Jest on ciemno zabarwiony lub ciemniejszy od poziomów niżej leżących, dzięki zawartości zhumifikowanej materii organicznej w różnym stopniu związanej z mineralnymi składnikami gleby. Zawiera mniej niż 20% materii organicznej.

E — poziom wymywania (eluwialny); wytworzony bezpośrednio pod poziomem O lub A (jeśli poziom A jest obecny), zawiera mniej materii organicznej niż poziom A (lub O, jeśli poziom A nie występuje) oraz mniej półtoratlenków i frakcji ilastej od poziomu bezpośrednio pod nim zalegającego. Zwykle charakteryzuje się jaśniejszą barwą niż poziomy sąsiednie oraz większą zawartością kwarcu i krzemionki lub innych minerałów odpornych na wietrzenie.

B — poziom wzbogacania; leżący pomiędzy poziomem A lub E (jeśli poziom E jest obecny) a poziomem C, G lub R. Nie zaznaczają się w nim struktury skały macierzystej lub widoczne są słabo. Charakteryzuje go nagromadzenie półtoratlenków i materii organicznej na skutek wmywania lub akumulacji rezydualnej, oraz frakcji ilastej w wyniku wmywania lub rozkładu minerałów pierwotnych i tworzenia się wtórnych minerałów ilastych. Może to być odrębna akumulacja wymienionych substancji lub połączona. Poziom B może także wykazywać wtórne nagromadzenie węglanów wapnia, węglanów magnezu, gipsu lub innych soli.

C — poziom skały macierzystej; składający się z materiału mineralnego nie skonsolidowanego, nie wykazującego cech innych poziomów glebowych. Jest stosunkowo mało zmieniony przez procesy glebotwórcze, nie wykazuje cech identyfikacyjnych innych poziomów glebowych, posiada jednak cechy wietrzenia abiotycznego. Mogą się w nim nagromadzić węglany wapnia i magnezu oraz rozpuszczalne sole. Może on również wykazywać cechy cementacji przez wmyte węglany, rozpuszczalne sole, krzemionkę, żelazo, a także cechy oglejenia.