wolności i warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności przeprow i 4S •
zbadania efektywności krótkoterminowej kary pozbawienia wolności posłużyły mu dane doi 4894 osób pierwszy raz karanych za przestępstwa umyślne, które odbyły kary w wys.. od jednego tygodnia do roku w zakładach karnych województw wrocławskiego i opolskiego. Okres katamnezy (okres po odbyciu kary) wnosił dla wszystkich badanych 5 lat.
Dodatkowo autor zbadał dane dotyczące 2844 osób skazanych na karę pozbawienia wolności z zawieszeniem jej wykonania. Obie grupy różniły się jedynie rodzajem zastosowanego wobec nich środka karnego. Główne ustalenia autora:
- po orzeczeniu warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności powraca do przestępstwa znacznie mniej osób niż po odbyciu krótkoterminowej kary pozbawienia wolności (odpowiednio 14,16% i 24,13%)
- w grupie skazanych 2 warunkowymi zawieszeniem kary pozbawienia wolności może być. wg Wąsika, więcej osób mniej zdemoralizowanych niż w grupie pozbawionych .wolności, co tłumaczyłoby różnicę. Niezależnie od tego, warunkowa zawieszenie kary lepiej zapobiega powrotowi do przestępstwa niż uwięzienie.
- dzięki zebranemu materiałowi ustalono, ze im skazani są starsi, tym odnotowuje się mniejszy wskaźnik powrotności do przestępstwa, i to niezależnie od rodzaju zastosowanej kary.
- nieskuteczność kary pozbawienia wolności jest większa u mieszkańców miast niż w'si.
- Zależność ta dotyczy- o&ydwoi grup, szczególnie jednak młodocianych. r
Ponadto autor wyróżnił przestępstwa o podłożu ekonomicznych i przestępstwa chuligańskie. Skazani za pierwszy z wymienionych rodzajów' przestępstw częściej do nich powracają, niz skazani za czyny umownie uznane za chuligańskie. Jeśli idzie o warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności, to okazało się. że jest ono rówmież mniej skuteczne w odniesieniu do sprawców przestępstw o charakterze ekonomicznym. Przeprowadzone porównania pokazały też, że najwyższa nieskuteczność kary pozbawienia wolności odnosi się do młodocianych sprawców przestępstw przeciw ko mieniu indywidualnemu (prawie co drugi taki sprawca popełnił ponownie przestępstwo, natomiast najniższy stopień pow'rotności do przestępstwa wykazują dorośli skazani za przestępstw a przeciwko własności społecznej.
Poza tym, okazało się, że wbrew dość rozpowszechnionym sądom najkrótsze kary pozbawienia w-olności (do 3mies.) dają najmniejszą powTotność do przestępstwa. Dzieje się tak, najprawdopodobniej dlatego, że uwięzienie (wg. wywiadów ze skazanymi) jest najbardziej dotkliwe w ciągu pierwszych dni i tygodni. W miarę zaś upływu czasu następuje powolny proces przystosowania się do warunków więziennych i pewne uodpornienie.
Podsumowanie badań
Częściej powracają do-przestępstw: młodociani, mieszkańcy miasta, skazani za przestępstwa o charakterze ekonomicznym (glówmie kradzież mienia prywatnego) oraz skazani na kary pozbawienia wolności wyższe niż 3 mieś. Z warunkowym zawieszeniem kary pozbawienia wolności wią2e się mniejsza powrotność do przestępstwa w porównaniu z bezwzględnym pozbawieniem wolności.
Główne argumenty przeciwko krótkoterminowej karze pozbawienia wolności.
- kara ta nie nadaje się do realizacji funkcji resocjalizacyjnej wymagającej dłuższego cza.su
- nie odstrasza od popełniania nowych przestępstw , .
- oswaja z zakładem karnym, co na dłuzszą metę jest niebezpieczne
- ma demoralizujący wpływy na skazanych . . .,
- jest zbyt kosztowma dla społeczeństwa, bo zwykłe trudno zatrudnić więźniów
krótkoterminowych
- pogarsza sytuację materialną rodziny skazanego
* zmienia niekorzystnie jego symację zawodową dotyczyć wszystkich kar
~> nawet jeśli w części argumenty te są słuszne *7'wolności do 3 miesięcy pozbaw ienia wolności), to niezaprzeczalnym walorem kary pobawienia «««*«
jest jej wysoka skuteczność. ^ ____. _______r .ata socd^ne w wiezieniu
_Innym jnrizajfmJtaiJŁ