sukces, tzn. uzyskuje oceny celujące l bar-dzo dobre. Zdecydowana większość osiąga wyniki tylko zadowalające.11 Warto i tę i„for. macjc uwzględnić przy podejmowaniu dcey.
I, 0 wcześniejszym |x>slaniu dziecka do szkoły Ponadto, trudom wcześniejszej na i,ki szkolnej mogą sprostać tylko takie dzieci które nic mają problemów z nauką i są otaczane wszechstronną opieką przez rodziców Wszystkie dzieci, które mogą budzić nod tym względem wątpliwości lub które nic zostały w pełni zdiagnozowane - zwłaszcza od strony dojrzałości emocjonalno-społe-cznej - powinny rozpoczynać naukę w 7. ro-ku życia.
Samoistna
kompensacja
zaburzeń
zachodzi
w szczególnych
wanjnkach
To prawda, że w toku normalnej nauki szkolnej u niektórych uczniów może występować zjawisko samoistnej kompensacji zaburzonych funkcji. Zdarza się to jednak tylko wtedy, gdy spełnione są następujące warunki:
• co najmniej dobry poziom ogólnej sprawności umysłowej dziecka.
• wysoki lub co najmniej odpowiedni do wieku poziom tych funkcji, które odgrywają największą rolę w procesie kompensacji.
'• Kula K Rola poradnictwa wychowawczego w przygo towanlu dziecka do rozpoczęcia nauki szkolnej w: Brej nak W (red.) - Poradnictwo wychowawczo-zawodour -WSił». Warszawa 1980.
• dobry stan zdrowia i co najmniej dobra ogólna wydolność organizmu dziecka.
• prawidłowa dynamika procesów nerwowych.
• prawidłowy rozwój procesów cmocjonal-no-motywacyjnych.
• pozytywne środowisko domowe (dobre warunki mieszkaniowe, ekonomiczne, brak konfliktów rodzinnych).
• prawidłowy stosunek uczuciowy rodziców (przynajmniej jednego z nich) do dziecka, prawidłowy stosunek do nauki szkolnej i pierwszych przejawów trudności dziecka w' nauce.
• dobry ogólny poziom dydaktyczny szkoły.
• życzliwa postawa nauczycieli w stosunku do dziecka.
• koleżeński stosunek rówieśników z klasy do danego dziecka.
W jakich przypadkach nie można na to liczyć?
We wszystkich innych przypadkach dzieci
0 specjalnych potrzebach edukacyjnych wymagają specjalistycznych oddziaływań terapeutycznych. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, u których występują zaburzenia sprzężone, np. zaburzeniom dyslektycznym mogą towarzyszyć zaburzenia mowy. lateralizacji. orientacji przestrzennej czy zaburzenia emocjonalne, a opóźnieniom w zakresie sprawności intelektualnej bardzo często towarzyszą zaburzenia mowy oraz zaburzenia kinestetyczno- ruchowe. Ciężkie zaburzenia emocjonalne (np. postawy lękowe, agresywne) są przeważnie już konsekwencją nieprzezwyciężonych. długotrwałych trudności
97