PICT7807

No 470

Wrocław 1980

Prace Pedagogiczne XVI

ALICJA KARGULÓW A, BOLESŁAW POTYRAŁA

WSTĘP

Przed społeczeństwem szybko rozwijającym się w warunkach rewolucji naukowo-technicznej stają szeroko pojęte problemy demokratyzacji oświaty. Jak zwraca uwagę Romana Miller „Jednolitość całego systemu szkolnego w ustroju socjalistycznym uzyskuje podstawowe warunki wyrównywania różnic społecznych. Szkoła jest bowiem bezpłatna, pracuje się nad przebudową sieci szkolnej i organizacji szkół w celu zapewnienia równego dostępu do oświaty, zakłada się świetlice i internaty, dowozi dzieci do szkół, ażeby ludność wiejska miała te same możliwości kształceniu dzieci co ludność miejska. Są to prace kosztowne i wymagające wielu kompleksowych rozwiązań i nie mogą być szybko realizowane. Toteż egalitaryzacja systemu oświaty realizuje się stopniowo, jak to podkreśla nasz Raport o stanie oświaty z roku 1973, w miarę zanikania różnic poszczególnych regionów kraju i podnoszenia stopy życiowej wszystkich jego mieszkańców. Jednak ciągle jeszcze układy przestrzenne, dostęp do usług wyższego rzędu różnicują możliwość edukacji. Mimo spłaszczenia się różnic w kategoriach zawodowych warstw i klas społecznych nie nadąża za nimi świadomość ludzi, ich aspiracje zdfadzają klasowe tradycje małych grup, w których żyją. Miejsce zamieszkania, wykształcenie i zawód, warunki materialne i kulturalne rodziny ciągle mają istotny wpływ na karierę szkolną dzieci” ¹.

W związku z tym pojawiają się zadania wyrównywania braków, rozwijania uzdolnień i wyławiania talentów. Realizacja ich Wymaga ciągłego przeprowadzania analizy funkcjonowania systemu wychowania, roz-

1

R. Miller: Wyrównywanie startu szkolnego w mieście i na wsi. Raport z badań zbiorowych w latach 1975-1977. Gdańsk 11 n 1978. Materiał powielony.