132
tyg. szkoleniu zorganizowanym na bazie WODKM i zostały zapoznane ze specyfiką pracy w przemysłowym rejonie profilaktyczno-leczniczym.
Na podstawie otrzymanych danych można też sądzić, iż najbardziej akceptowane i najczęściej organizowane - szkolenie wewnątrzzakładowe, nie może być traktowane jako jedyna i efektywna metoda, uwzględn lane w kształceniu podyplomowym pielęgniarek przemysłowych. Samokształcenie-., nnwer. kierowane, nie może pretendować do zjawiska o charakterze powszechnym ze względu na brak odpowiednich i łatwo dostępnych źródeł. Dlatego uważam, że nadszedł czas ku temu, by specjalizacja w pielęgniarstwie przemysłowym była potrzebą nie tylko odczuwaną ale także zaspokajaną. Szkolenie wewnątrzzakładowe natomiast, jeżeli ma służyć doskonaleniu zawodowemu pielęgniarek, powinno być dokładnie przemyślane i zaplanować nc - tak pod względem treści jak również form. metod i organizacji. w pianach szkoleń, należy to szczególnie podkreślić, winny być -.wiględniane nie tylko potrzeby danej placówki przemysłowej, ale także, a może przede wszystkim, zainteresowania i potrzeby pielęgniarek poprzedzone dokładnym rozeznaniem aktualnych braków w ich przygotowaniu zawodowym.
Piśmiennictwo:
1. MZiOS: Program rozwoju ochrony zdrowia załóg robotniczych w latach 1976-1990, PZWL, W-wa 2977, utr. 49-58.
dr Jacek Wojciechowicz
Adiunkt w Zakładzie.Pielęgniarstwa Klinicznego i Rehabilitacji Wydziału Pielęgniarskiego AM w Lublinie
Kierownik Zakładu: doc. dr hab. n. med. Anna Panecka Interpersonalna koncepcja pielęgnowania człowieka
Trafne określenie zakresu treści pojęcia PROCES PIELĘGNOWANIA CZŁOWIEKA ma znaczenie podstawowe, bo jak mówił profesor Kępiński "bez definicji nie ma nauki" - a także nauki o pielęgnowaniu człowieka. Jeśli dana dziedzina rzeczywistości ma się rozwijać jako naukowa nie może przecież koncentrować się na poszukiwaniu nawet najsprawniejszych technik praktycznego działania. Nic prowadzi to bowiem do rozwoju naukowego i formułowania icor4. • >• danej dziedzinie rzeczywistości lecz do usprawniania rze : Natomiast określenie celów poznawczych, przedmiotu i zakres: c-dań umożliwia stawianie hipotez istotnych w danej dziedzin*.*’ jędzy oraz ich naukowe sprawdzanie. Staje się to korzystne di i kształcenia w danej dziedzinie dając szansę na przekazywanie nie tylko wiadomości ale wiedzy i umiejętności. Teoria naukowa jest wtedy w stanie uzasadnić rozwiązania praktyczne.
Obecny rozwój pielęgniarstwa w święcie idzie w kierunku racjonalizacji pracy zawodowej stąd też bierze się rozpowszechnione określanie cyklu zorganizowanego działania pielęgniarskiego mianer procesu pielęgnowania. Jest to droga o tyle łatwa że wydaje s:ę praktyczna, konkretna i łudzi nadzieją optymalizacji tak zwanej opieki pielęgniarskiej. U jej początków leży chyba r.ie prnwć.:ive założenie że powszechnie wiadome co jest przedmiotem pielęgniarstwa, że jasnym jest także kryterium odróżniania postaw i czynności pielęgnacyjnych od innych - nie pielęgnacyjnych. Kolejna