pielegnowanie interpersonalne (5)

136

istnienia człowieka. Rozpatrywanie w kategoriach interpersonalnych procesu pielęgnowania opiera się na pojmowaniu zdrowia na przykład następująco - zdrowie oznacza poprawne stosunki pomiędzy człowiekiem a jego światem - światem nadprzyrodzonym, światem przedmiotów i światem ludzi. Określenie STAN ZDROWIA to pojęcie oznaczające tu więcej niż zdrovle. Nic określa ono wysokości, po» ziomu, ilości czy też formy zdrowia. Stan zdrowia jest to układ wzajemnych stosunków człowieka z innymi elementami jego środowiska w określonym przedziale czasu. Jednym z elementów tak rozumianego stanu zdrowia /Wojciechowicz/ jest choroba - i to elementea nie zawsze najważniejszym. Znacznie ważniejszym bywa inny człowiek - jednocześnie współdeflniujący ten stan czyli sytuację zdrowotną chorującego. Warunkiem istnienia sytuacji jest obecnośi podmiotu - to jest osoby w niej uczestniczącej."Kontakt osoby z obiektywnym światem, z rzeczywistością jest nie tylko "przyrodniczy", fizyczny jak to ma miejsce u wszystkich innych tworów przyrody, ani też zmysłowy tak jak u zwierząt. Osoba ludzka jako wyraźnie określony podmiot właśnie przez swoje wnętrze... nie tylko przejmuje treści... i reaguje na nie... ale w całym swoi®

stosunku do tego świata... usiłuje zaznaczyć siebie, swoje"ja"-

)

- i musi tak postępować" /Wojtyła/. Tak więc'proces pielęgnowania należy opisywać jako dziejący się między osobami, jako interpersonalne spotkanie. Zadaniem osoby pielęgnującej jest realizowanie w nim celu pielęgnowania, a więc jednoczesnej ochrony i rozwoju osoby pacjenta. Celem pacjenta jest poprawa zdrowia w ocenie subiektywnej i obiektywnej co oczywiście nie oznacza automatycznie poprawy klinicznie rozumianego zdrowia. W procesie tym zawsze ważniejsza jest troska o człowieka od wyleczenia choroby, a zapewnienie zdrowia jest nie zawsze funkcją ekspeertów - zaś cierpienie i śmierć nie są traktowane jako najgorsze rzeczy

które mogą człowieka spotkać. Ostatecznie człowieczeństwo to coś więcej niż tylko dobre samopoczucie. Ważniejsze też dlatego w pielęgnowaniu wydają się być problemy człowieka znajdującego się w sytuacji pacjenta niż objawy jako oznaki choroby, szczególnie objawy niebędące elementem omawianej sytuacji.Ponieważ proces pielęgnowania rozgrywa się conajmniej pomiędzy dwoma podmiotami więc jednostką jego struktury są sytuacje /większe/ i jednostki sytuacji czyli zdarzenia /mniejsze/. Sytuacja ma charakter subiektywny, a warunki w których się dzieje, a więc warunki danej sytuacji są obiektywne. Jest ona inna zatem dla każdej osoby. Sytuacja ma jeden wymiar gdy podmiot dąży do realizacji jednej wartości.

W sytuacjach wielowymiarowych wartości określające kierunek aktywności czyli cele zachowania się podmiotu są od siebie niezależne niekiedy sprzeczne. Wtedy sytuację można określić jako konfliktową. Np.: chcę wyzdrowieć ale nie chcę poddać się zabiegowi operacyjnemu - co może znaczyć - chcę być sprawny jak dotąd ale nie za cenę oszpecenia albo ryzyka śmierci.

Sytuacje podmiotu pielęgnującego i podmiotu pielęgnowanego mogą mieć punkt styczny pod warunkiem wspólnoty wartości czyli celów aktywności. Wartości tych nie można narzucić, trzeba je wspólnie i z wysiłkiem próbować odnaleźć - zdefiniować. Proces pielęgnowania istnieje o tyle o ile sytuacje w których uczestniczą pacjent i pielęgniarka są styczne, czyli leżeli łączy je cel przy zupełnej odmienności ról i zadań, tei .k, metod oraz procedur. Sytuacje i ich jednostki - zdarzenia mogą grupować się w układy zdarzeń. Układ zdarzeń dziejących się jednocześnie nazywa się akordem zdarzeń. Układ zdarzeń polegający na kolejnych zmianach jednej cechy nazywa się pasmem zdarzeń. Pasmo akordów zdarzeń nazy-