56808

d) groteska jako środek do realizacji teorii Czystej Formy - kategoria ta opiera się na odcięciu od rzeczywistości, całkowitym odrealnieniu wszystkich elementów sztuki (deformacja, karykatura, dziwaczność, jednoczesne występowanie elementów komicznych i tragicznych, brak zasady prawdopodobieństwa, psychologicznej motywacji postaci i przyczynowo-skutkowego ciągu zdarzeń), a więc służy idei Czystej Formy;

"Szewcy" jako dramat formistyczny.

Cechy dramatu fornustyczneim:

1.    forma góruje nad treścią utworu;

2.    groteskowa niesamowitość;

3.    ukazywanie postaci w sposób karykaturalny;

4 dziwaczne, wymyślne Imiona i nazwiska bohaterów, dowodzą pomysłowości językowej pisarza i zawierają duży ładunek humoru;

5.    różnorodność języka, występuje na przemian język pełen błyskotliwych entdycji i uczonych terminów; tekst pełen wulgaryzmów, wyrazów potocznych;

6.    defonnacja przedstawionego świata;

7.    operowanie wszystkimi środkami charakterystycznymi dla teatru; Dramat formistyczny jest syntezą wszystkich czynników' teatru; słowa, muzyki, kolom, ntchu, światła, ekspresji aktorskiej;

8.    Witkacy swoistym układem chciał wstrząsnąć widzem i dlatego ważną rolę odgrywają kostiumy, maski, manekiny, inne rekwizyty połączone z efektami akustycznymi, światłem i muzyką;

9.    brak logicznego ciągu wydarzeń; Autor narusza zasoby logicznego prawdopodobieństwu, np.: osoby, które umarły, są przywracane do życia i zachowują się normalnie; jedzą, rozmawiają, ale mogą przejść przez zamknięte drzwi, unieść się w przestworzach jak duch;

10    zabawne dialogi, spięcia słowne i komiczne sytuacje stanowią o specyficznym humorze Witkacego;

11    chociaż przedstawiony świat wydaje się absurdalny można odnaleźć realizm dotyczący m in. stosunków międzyludzkich, postaw moralnych, zagadnień egzystencji ludzkiej;

12. ważną rolę odgrywają pierwiastki filozoficzne, wypowiadane maksymy o sensie istnienia;