prapol101

z Małopolski posiadają bardzo urozmaiconą ornamentykę o charakterze symbolicznym, złożoną ze swastyk, znaków widłowatych, jodełek i kątów wsuwanych w siebie, częściowo znanych już z późnego podokresu lateńskiego (por. wyżej str. 175) i powtarzających się w młodszym okresie rzymskim na inkrustowanych grotach oszczepów. Na szczególną uwagę zasługuje odżywanie pewnych wątków zdobniczych kultury „łużyckiej" oraz tak charakterystycznych form ceramicznych tej kultury jak grzechotki, figurki ptaszków i rogi do picia.

Broń i narzędzia

Uzbrojenie wojowników grupy przeworskiej składa się, podobnie jak w późnym okresie lateńskim, z mieczy, oszczepów wzgl. dzirytów oraz tarczy. Ślady używania łuku są bardzo nieliczne. Miecze obosieczne (tabl. XIX, 18) skracają się znacznie pod wpływem rzymskiego gladiusa, przetwarzając się z broni siecznej na broń do kłucia i mają obecnie pochwy drewniane lub skórzane. Obok nich upowszechniają się miecze jednosieczne (tabl. XIX, 19), używane w poprzednim okresie prawie wyłącznie w grupie oksywskiej, ulegając również skróceniu. Tak samo grupa przeworska przejmuje teraz od pobratymców nadmorskich dziryty z zadziorami (tabl. XIX, 24). Groty oszczepów tracą obecnie zazwyczaj ostre żeberko śrcdkowe (tabl. XIX, 16) i zdobywają przekrój rombowaty lub soczewkowaty. Umba, różniące się od póź-nolateńskich węższym brzegiem i mniejszą ilością nitów, są w I stuleciu najczęściej stożkowate (tabl. XIX, 20), w II zaś uzyskują ostry kolec (tabl. XIX, 21). Zmieniają się też formy imaczy taTczy, początkowo mających kształt wąski, często profilowany (tabl. XIX, 22), później szerszy, taśmowaty (tabl. XIX, 23). Jeźdźcy poza bronią zaopatrzeni byli w jedną lub dwie ostrogi z guzkami na końcach dla przyczepienia rzemieni. Starsze ostrogi, nawiązujące do późuolateńskich, mają wysoki, dzwonowaty kabłąk i długi kolec (tabl. XIX, 27), młodsze zaś w II w. po Chr. kabłąk niski, rozszerzający się ku środkowi z krótkim, grubym kolcem (tabl. XIX, 25). Obok wyrobów miejscowych zjawiają się 'rzadko ostrogi krzesło-wate, importowane z zachodu.

Także część narzędzi i przyborów toaletowych niewielkiej uległa zmianie w stosunku do analogicznych form z ostatniego wieku przed Chr. Należą do nich — rzadkie obecnie — noże sierpikowate, siekiery z okrągłą lub czworograniastą