prapol144

się na obszarze litewskim i łotewskim, a nie .jest też wyłączone, że pozostałością Jadźwingów, jest część znalezisk z Drohiczyna, który przez pewien czas był w ich władaniu.

O ile na ziemiach polskich czasy przedhistoryczne kończą się około 950 przed Chr. to na terytorium zajętym przez plemiona bałtyjskie trwały one bez porównania dłużej, mianowicie na Pomorzu Mazowieckim do pierwszej połowy XIII w. a na Litwie nawet w głąb XIV w. Jednakże ramy czasowe wytknięte niniejszej pracy nie pozwalają nam już na zajmowanie się tymi późnymi czasami, w których ziemie etnograficznie polskie żyły jui w pełnym świetle historii.

OBJAŚNIENIA DO TABLIC.

Tabl. I. Narzędzia krzemienne i kościane (14—15) ze starszej epoki kamiennej. 1. Pięściak mikocki z Jaskini Okicnnik, 2. Zgrzebło z Jask. Okicnnik, 3. Nóż skośnie pracujący (prądnik) z Jask. Ciemnej w Ojcowie. 4. Drapacz łódkowaty wczesnooryniacki z Piekar, 5. Drapacz wiórowy wczesnooryniacki z Piekar pod Krakowem, 6. Wiórek rnikrolityczny środkowooryniacki z Góry Puławskiej,    7—8. Drapacze łódkowate środkowooryniackie

z Góry Puławskiej, 9. Wiór zaszczerbiony środkowooryniacki z Góry Puławskiej, 10—15. Zabytki przemysłu poźnooryniackicgo z Jaskini Mamutowej w Ojcowie, 10. Drapacz wiórowy, 11. Rylec klinowały. 12. Rylec potrójny. 13. Wiórek mikrohty-czny. 14. Szydło kościane. 15. Grot z kła mamuta. 16—17 Groty oszczepów przemysłu solułrejskicgo z Jaskini Nietoperzowej w Jerzmanowicach. 18—20. Narzędzia, przemysłu świderskiego z- Świdrów Wielkich, w pow. warszawskim. 18—19. Drapacze wiórowe. 20. Grocik trzoncczkowy. 21—25. Narzędzia przemysłu płudzkiego. 21 i 24—25 z Świdrów Wielkich, 22—23 z Płud, w pow. warszawskim. 21.' Drapacz podwójny. 22. Rylec klinowaty. 23—24. Grociki trzoneczkowc. 25. Drapacz wiórowy.

Tabl. II. Kultura ceramiki wstęgowej. 1 i 4 Ceramika ryta. 1. Chełmża, pow toruński 4. Nosocice, pow. głogowski. 2. Naczynie ceramiki kłutej. Wrocław-Muchobór. 3 i 5—6. Ceramika lcndziclska (nadcisańska). Jordanów, pow. dzierżoniowski. 7—8. Ceramika promienista. 7. Przesławice, pow. miechowski. 8. Kobylany, pow. krakowski (Jask. Zdaminowa). 9 Naczynie kultury ceramiki malowanej południowomorawskiej. Złota, pow. sandomierski. 10. Motyka z łupku w kształcie kopyta szewskiego Dobre, pcw. nieś z a ws ki. 11. Jama mieszkalna. Nosocice, pow głogowski. 12. Motyka kamienna. Grabowa, pow. slopnicki. 13. Grocik dłutowaty z krzemienia. Wrocław-Muchobór. 14. Gliniany posążek kobiecy. Wierzchowie, pow. olkuski. 15. Rylec węgłowy z krzemienia. Modlnica, pow. krakowski 16—17. Ozdoby miedziane. 16. Brześć Kujawski, pow. włocławski 17. Jordanów, pow. dzierżoniowski.

Tabl. III. Kultury pucharów lejkowatych (1—7 i 11) i amfor kulistych

(8—10 i 12). Puchar lejkowaty. Modliborzyce, pow. inowrocławski. 2. Flasza z kryzą. Lutynia pow. krotoszyński. 3. Młodszy puchar lejkowaty. Kokorzyn, pow. kościański. 4. Puchar lejkowaty. Sułowicc. pow. zamojski 5. Toporek kamienny z guzicz-kowatyra obuchem. Dobre, pow. nieszawski. 6. Toporek kamienny o podwójnym ostrzu. Wielkopolska (miejscowość nic-

283