Religijnosc Grekow2

OIKOS

-    wspólnota, zbiorowość;

gospodarz-włości cis! to jej przywódca, pozostali „wtajemniczeni" : członkowie rodziny, cała służba wraz z niewolnikami zamieszkujący pod wspólnym dachem

-    oikos pod opieką Zeusa-Herkeios

-    ołtarz na którym składa się ofiary, będące wyrazem łączności z bóstwem

-    główny symbol religijny; ognisko domowe uważane za siedzibę Hestii

-    określone wzory zachowań, wierzenia i przekonania np. troska o gospodarstwo; nakaz zachowania majątku rodzinnego i przekazania go dzieciom

-    lekceważenie praktyk religijnych w domu jest wyrazem bezbożności i zaniedbania therapei

RELIGIJNOŚĆ GRECKA:

Obowiązek obywatela - przestrzeganie therapei Oraz

Idee, koncepcje, wierzenia, przekonania, zasady moralne

4. MISTERIA

Misterium - gr. mysterion : „tajemniczy obrzęd", taki, który nie jest dostępny dla wszystkich

Od czasownika myo : „zamykać oczy" „zamykać się" - obrzęd, który jest zamknięty, lub do którego należy przystępować z zamkniętymi oczami lub wobec którego niewtajemniczeni mają zamknięte oczy czyli go nie rozumieją albo nie znają

Mista - gr. mystes ; ten, który został wtajemniczony, wprowadzony, dopuszczony do tajemnicy po spełnieniu odpowiednich praktyk;

Misteria eleuzyńskie

-    obrzęd ku czci Demeter, dostępne także dla nie-Greków, kobiet i niewolników

-    nadzór - archont basileus, uczestnictwo sprawą całkowicie prywatną

-    związane z polis ateńską

-zawierały w sobie wszystkie tajemnice, których poznanie było ważne dla ludzi; łączyły się z ważnymi mitami stanowiącymi wyjaśnienie natury bogów oraz mówiły o życiu wiecznym

-    początki 2tys. lat przed Chr,

w V w. p.n.e. wiązały się z koncepcją nieśmiertelności duszy, miały wtajemniczonym zapewnić egzystencję pośmiertną

-    kłos zboża - symbol wiecznie trwającego życia (pokazywany w kluczowej scenie misteriów)

-    Eleusis ; miejsce w którym miała się zatrzymać Demeter podczas wędrówki w poszukiwaniu córki

: miejsce zejścia Kory do podziemi i spotkania z Demeter po wyroku Zeusa

-    IAKCHOS utożsamiany z Dionizosem Bakchosem, uważany za syna Demeter (pod jej opieką)

Łączy się z misteriami eleuzyńskimi

ORFIZM

Od V w. p.n.e. - zespół ukształtowanych poglądów, popularnych i rozpowszechnionych, naczelne miejsce zajmowała sprawa nieśmiertelności duszy

-    symboliczne przedstawienie tajemnicy narodzin wg mitu orfickiego;

Baubo rozśmieszyła Demeter odsłaniając przed nią wstydliwe części ciała, a z jej narządów rodnych wyłonił się Iakchos

Misteria dionizyjskie

-    niezwiązane z żadną polis grecką

-    w Atenach; Wielkie Dionizja obok Panatenajów najważniejszym świętem państwowym

-    istniały takie, w których uczestniczyły tylko kobiety

-    wtajemniczony to bakchos(jedno z imion Dionizosa)

-    tłumaczenie losu ludzi i bóstwa ; dionizyjska opowieść o bogu, który zginął rozszarpany przez Tytanów i został wskrzeszony

Misteria : droga do zjednoczenia z bóstwem, do przekroczenia granic ludzkiej egzystencji i zmiany statusu człowieka

-    nastrój powagi w Eleusis

-    enthousiasmos(opętanie) i ekstasis(przekroczenie samego siebie) w kulcie ku czci Dinizosa