robaki1

11CK'0SV

Brudnica mniszka

Lymantria monacha

Systematyka:

Rząd motyle (Lepidoptera) Rodzina brudnicowate (Lymantridae)

Występowanie i rośliny żywicielskie:

Polifag wielu gatunków drzew iglastych i liściastych. Preferuje gatunki przede wszystkim sosnę i świerka. Na pozostałych gatunkach występuje w okresie gradacyjnym. W tym też czasie może wystąpić w uprawach sadowniczych.

Opis:

Motyle o wielkości 3,5-4,5 cm o skrzydłach szarych z czarnymi i białymi rozmytymi przepaskami. Pojawiają się często formy melanistyczne. Rzadziej obserwuje się jaśniej zabarwione osobniki. Samce o czułkach grzebykowatych, samica z grubym odwłokiem często z różowym zabarwieniem. Siedzące w spoczynku motyle składają w kształt trójkąta. Jaja średnicy 1 mm, barwy czerwonej. Larwy owłosione o dużej zmienności ubarwienia do 4 cm długości. Przez grzbiet przebiega ciemna pręga, natomiast na 7 i 8 segmencie znajduje się jasna plama - siodełko. Poczwarka brunatna pokryta kępkami włosków.

Szkodliwość:

Może występować gradacyjnie, średnio co 10-11 lat, często zajmując ogromne obszary. Znany szkodnik lasów głównie iglastych, powyżej 40 roku życia. W drzewostanach świerkowych gołożery powodują zamarcie drzewostanu, w przypadku gołożerów na sośnie drzewa mają szansę przeżycia. W przypadku plantacji lub sadów znajdujących się blisko lasów obserwuje się żery szkodnika.

Rozwój i objawy żerowania:

Zimują całkowicie wykształcone gąsieniczki w osłonkach jajek. Jajka składane są przez samicę na pniach drzew po kilkadziesiąt sztuk. Wylęg następuje wiosną w końcu IV. W okresie 2-7 dni gąsienice tworzą skupienia na pniach drzew tzw. lusterka, następnie wędrują w korony drzew, gdzie zjadają młode fragmenty igieł i pączków. Starsze larwy zjadają całe igły. Okres rozwoju trwa około 2 miesięcy, po czym w VI i VII dochodzi do przepoczwarczenia. Poczwarka spoczywa 2-3 tygodnie w szczelinach kory. Rójka motyli odbywa się od VII do IX. W ciągu roku pojawia się tylko jedno pokolenie.

Czynniki ograniczające, profilaktyka i zwalczanie:

-    Oceny liczebności populacji dokonuje się poprzez zakładanie i obserwację opasek lepowych na drzewach lub odłów motyli do pułapek feromonowych.

-    Młode gąsienice zwalczamy przez zakładanie na drzewach opasek lepowych.

-    Masowe wystąpienie szkodnika wymaga oprysków chemicznych z preparatów kontaktowych, inhibitorów chityny lub preparatów bakteryjnych.