a)
Rys. 170. Przygotowanie form skorupowych do zalewania: a) łączenie w zespół.do zasypania śrutem, b) zaciśnięcie w urządzeniu pneumatycznym [4]
J — tłoczki zaciskające, 2 — forma, 3 — komory powietrzne,. 4 — otwory doprowadzające sprężone powietrze, 5 — obudowa
lu punktach (rys. 1705). Formy skorupowe rnogą być również zalewane w położeniu poziomym. Zalewanie form odbywa się tak; jak zalewanie form piaskowych.
E. Mechanizacja formowania skorupowego
Mechanizacja wytwarzania form skorupowych i zalewania może obejmować wszystkie etapy procesu. Istnieje wiele typów maszyn i urządzeń maszyny do wykonywania połówek form i rdzeni, specjalne nadmuchi-warki do rdzeni skorupowych, maszyny do sklejania form oraz urządzenia do zalewania.
i
I
wykonujących różne operacje, jak
Przykładowo na rys. 171 pokazano urządzenie z 4 płytami modelowymi, obracającymi się dookoła osi pionowej i przechodzącymi kolejno przez stół 3 do zdejmowania skorup i narzucania masy ze zbiornika obrotowego 2/ oraz piec 1 o-grzewany elektrycznie. Szczegółowe rozwiązania różnych maszyn są omówione w podręczniku „Maszyny i urządzenia odlewnicze”.
Rys. 171. Schemat urządzenia cztero-l>lyto\vego do forraov/ama skorupowe- . go [4]
F. Korzyści Wynikające z odlewania w formach skorupowych
Korzyści te są następujące:
© łatwość uzyskiwania odlewów o bardzo cienkich ściankach, np. żeb wanych glov/ic itp.;
© polepszenie jakości odlewów przez:
— zwiększenie gładkości powierzchni odlewów,
— wzrost dokładności wymiarowej odlewów;
© korzyści ekonomiczne:
— zmniejszenie naddatków na obróbkę w wyniku wzrostu gładJpyści j.
wierzchni i możliwość stosowania powierzchni surowych, -
— zmniejszenie zużycia- materiałów formierskich,
— obniżenie pracochłonności oczyszczania odlewów,
— możliwość mechanizacji i automatyzacji procesu,
— możliwość zatrudnienia pracowników o niższych kwalifikacjach. Podstawową wadą procesu ograniczającą zakres jego stosowania jt
wysoki' koszt żywic syntetycznych, co podwyższa ogólny koszt odlew
Odlewnictwo precyzyjne obejmuje ocIJewanie w formach wykonany metodą wytapianych modeli, metodą Shawa, metodą wypalanych mod li, w formach gipsowych, szklanych i kauczukowych. Ze względu na w ski zakres stosowania form gipsowych, szklanych i kauczukowych om wimy tylko trzy pierwsze metody.
A. Odlewanie metodą wytapianych modeli
Dzięki tej metodzie uzyskujemy odlewy o bardzo gładkiej powie rzchi i dużej dokładności wymiarowej. Stosuje się ją głównie do odlewani stopów trudno obrabialnych. Metodą tą można jednak również wykona odlewy z innych stopów. Zakres jej stosowania jest ograniczony do od.U wów o masie nie przekraczającej 80-1-100 kg. ■
Metoda ta polega na wykonaniu formy z modelu jednorazowego użył ku i specjalnych materiałów, formierskich. Modele z łatwovtopliwyc materiałów są po zaformowaniu wytapiane z formy. Przebieg proces wyjaśniono na rys. 172. Do wytwarzania modeli służy matryca 4, któr może być wykonana przez obróbkę mechaniczną, odlewanie z tzw. bia lego.metalu lub inną metodą. Ze względu na stosunkowo niski koszt wy
24
)6 — Technologia formy 1 rdzenia