SCAN0101

Ogólne zasady prawa są również w naszym porządku prawnym z tą tylko różnicą, ze u nas zasady te są zapisane albo w Konstytucji albo najczęściej w kodeksach np. z kpa - zasada pogłębiania zaufania obywatela do państwa to jest ogólna zasad prawa tylko w Polsce nazwa tej zasady jest związano z ustrojem który mieliśmy w momencie uchwalania kpa w normalnym państwie mówi się o oczekiwaniach obywatela wobec państwa, które państwo musi spełnić.

Różnica między prawem polskim a prawem unijnym polega właśnie na tym. że w systemie prawa unijnego te

zasady są wykorzystywane w orzecznictwie mimo, że często nigdzie nie zostały spisane, (chodzi o prawo

pisane). Do takich zasad rzeczywiście zalicza się np.:

zakaz działania prawa wstecz,

zasada pewności prawa

zasada proporcjonalności

Te zasady wymienione są przykładowo. To co najważniejsze, to to że te zasady ogólne są elementem rozstrzygnięcia TS.

Pierwszym elementem prawa niepisanego sa prawa podstawowe.

Do traktatu Lizbońskiego, a może jeszcze wcześniej do traktatu Nicejskiego prawa podstawowe były wyłącznie elementem prawa niepisanego.

Pojęcie prawa podstawowe łączymy z pojęciem praw człowieka, ewentualnie obywatela.

Trzeba pamiętać, że prawa człowieka i prawa obywatela, to nie jest to samo pojęcie. Są pewne prawa, które przysługują nam z samego faktu bycia jednostką ludzką np. prawo do życia. Ale jest szereg praw, które przysługują na terytorium określonego państwa nie wszystkim ludziom, tylko obywatelom np. prawo do pracy. Prawa podstawowe w prawie unii to pojęcie, które z jednej strony identyfikujemy z klasycznymi prawami człowieka tzw. prawami cywilnymi i politycznymi ewentualnie prawami socjalnymi. Dodatkowo do praw podstawowych zaliczono prawa obywateli UE.

Przed traktatem nicejskim powstał Karta Praw Podstawowych. Traktat nicejski wszedł w życie na początku lat dwutysięcznych. Ale Karta Praw Podstawowych po Nicei nie była aktem wiążącym tylko była deklaracją dołączoną do traktatu.

Po traktacie lizbońskim stała się wiążącym aktem prawnym. Podstawą prawną wiążącego charakteru prawnego Karty Praw Podstawowych jest art. 6 TUE, który w ustępie 1 stanowi, że Karta ma moc taką jak traktaty.

Karta praw podstawowych dokonała kodyfikacji prawa niepisanego!, czyli właśnie prawa orzeczniczego, w którym te prawa podstawowe były budowane.

Kodyfikacja - historycznie to pojęcie ze starożytnego Egiptu???, gdzie właśnie prawo zwyczajowe, niepisane było kodyfikowane, czyli właśnie spisywane.

pojęcie to znajdujemy również w prawie międzynarodowym publicznym, gdzie mamy powszechne zwyczaje, które państwa w pewnym momencie decydują się spisać żeby było łatwiej. Wszystkie konwencje to są właśnie kodyfikacje - prawo dyplomatyczne, prawo traktatów.

Pojęcie kodyfikacji oznacza, że spisujemy coś co i tak było wiążące i to, że dokonaliśmy spisania nie pozbawia mocy wiążącej prawa niepisanego.

Karta Praw Podstawowych to kodyfikacja, ale to bynajmniej nie oznacza, ze prawa podstawowe obowiązują państwa jedynie na postawie Karty Praw Podstawowych.

Dlatego pamiętając o art. 6 TUE należy zwrócić uwagę, że ma on 3 ustępy. Ustęp 1 mówi właśnie o Karcie nadając jej moc taką jak traktatom. Ustęp 2 przewiduje, że UE przystąpi do Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. To Konwencja na podstawie, której działa Trybunał Praw Człowieka, który nie jest instytucja unijną tylko instytucją organizacji narodowej, która nazywa się Rada Europy. I teraz wszystkie państwa członkowskie są stronami tej konwencji i nie tylko, bo stroną tej konwencji jest np. Rosja (przykład sprawy Chodorkowskiego - Rosja dopuściła się naruszenia podstawowych praw człowieka) Wszystkie państwa członkowskie jako strony tej konwencji podlegają jurysdykcji Trybunału Praw Człowieka, to oznacza że każde państwo członkowskie podlega jurysdykcji dwóch Trybunałów Międzynarodowych - w Strasburgu i w Luksemburgu. To są dwa niezależne Trybunały.

Po co UE ma przystąpić do tej konwencji? Jeżeli np. w Polsce organ państwa zrobi obywatelowi krzywdę a będzie to np. sąd który bardzo długo prowadzi proces, to w takim wypadku obywatel może po wyczerpaniu

4