Scan13

jlH) Un/dział 3

|to/d/liilv: H, 23-32,35,37-40.	Instytucjonalne wskaźniki trwałego rozwoju:
	• integracja problematyki środowiska i rozwoju w procesie
	podejmowania decyzji,
	• rola głównych grup społecznych,
	• nauka dla trwałego rozwoju,
	• międzynarodowe mechanizmy prawne,
	• zmiany instytucjonalne na forum międzynarodowym,
	• informacja w procesie podejmowanie decyzji.

c')dło: Agenda 21, Instytut na Rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2002; Wskaźniki ekorozwoju, (red.) T. Borys, Białystok 1999.

Nierówności społeczne zostały dostrzeżone przy konstruowaniu wskaźnika ii wałego dobrobytu ekonomicznego (ISEW). Wiadomo bowiem, iż im większe nawarstwienie dochodów, tym mniejsza wartość tego wskaźnika. Ponadto powszechnie wiadomo, że „jakość życia pogarsza się dla większości ludzi, jeśli podział dochodów staje się niesprawiedliwy - nawet, jeśli jednocześnie wzrasta wydajność gospodarcza”^.

W każdym kraju istnieją obszary biedy i rozkład dochodów jest nierównomierny. Uszeregowanie kraju na liście pod względem rozwoju społecznego _w ramach Raportu o rozwoju ludzkości (Humań Development Report) opracowywanego przez ONZ od 1990 roku, jedynie w jednej trzeciej zależy od PKB per _(Vipita. Pozostałe dwa elementy brane pod uwagę dotyczą oszacowania długości ży_t ia w chwili narodzin oraz osiągnięć w dziedzinie edukacji (zakres analfabety-z 11111 wśród dorosłych, procent osób o wykształceniu podstawowym, średnim i _wyższym). To stanowi podstawowy zakres informacji dla HD1, który oblicza się wg Ilematu:

Ii — (Xi - min Xi) / (max Xi - min Xi)

| indeks;

wartość indeksu;

I komponent indeksu (zdrowie, PNB lub edukacja).

Oczekiwana długość życia może stanowić element wskazujący na zakres biedy -_m gowiern uwzględnia się śmiertelność noworodków, życie na granicy ubóstwa.

W corocznym raporcie ONZ od 1998 roku przedstawia się HPI (Humań |)„_vcrty lndex-2), uwzględniający odsetek ludności o oczekiwanej długości życia ,,j_Ł. przekraczającej 60 lat, nie rad/ącyt h sobie z przeczytaniem najprostszych

" 1'MI. Welysacckor von. A.M I >•» nr. I II I Mnożnik iwicry,    ilobrobyi </«>«

kroi HI¹'    ii Wit niudnUi¹    '• /• •/■■■•» //.» Klubu H-ymkkyo, lumil I *»•!'», •. .'V tekstów i o dochodach poniżej połowy średnich oraz będących bez pracy od co najmniej roku.

Rozbudowany zestaw wskaźników, wg schematu — przyczyna — stan — reakcja został zaproponowany przez Komisję ds. Trwałego Rozwoju Narodów Zjednoczonych w ramach prac nad dokumentem Agenda 21. Dla zobrazowania ubóstwa przedstawiono min. następujące wskaźniki:

•    stopę bezrobocia,

•    mierniki ubóstwa,

•    procent populacji mającej podstawowe urządzenia sanitarne,

•    procent ludzi mających dostęp do wody pitnej w domu lub pobliżu,

•    oczekiwana długość życia w chwili narodzin,

•    waga noworodków,

•    wyżywienie dzieci.

3.4. Płaca minimalna jako gwarant bezpieczeństwa społecznego

Płacę minimalną możemy traktować jako pewien gwarant bezpieczeństwa społecznego. Płaca minimalna stanowi ważny wyznacznik bezpieczeństwa społecznego, ponieważ jej poziom decyduje o samodzielności ekonomicznej części gospodarstw domowych. Zwłaszcza tych, które narażone są na trwanie w biedzie, chociażby ze względu na niski poziom kwalifikacji zawodowych, czy wyłączenie z różnych względów niektórych członków gospodarstwa domowego z aktywności zawodowej. Poziom płacy minimalnej stanowi także wyznacznik do decyzji

0    aktywności zawodowej ludności i uczestnictwie w rynku pracy, a to właśnie uczestnictwo w rynku pracy stanowi ważny element budowania bezpieczeństwa społecznego. Kwestie płacy minimalnej reguluje szereg aktów prawa międzynarodo wego i krajowego, a także konwencji międzynarodowych, w tym dokumenty MOP.

Artykuł 23 ustęp 3 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka mówi o prawic każdego pracownika do „odpowiedniego i zadowalającego wynagrodzenia, za pcwniającego jemu i jego rodzinie egzystencję odpowiadającą godności ludzkiej

1    uzupełnionego w razie potrzeby innymi środkami pomocy społecznej”.

Artykuł 7 Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, ratyfikowany przez Polskę w 1977 r., stanowi, że państwa strony paktu uznają prawo każdego do korzystania ze sprawiedliwych i korzystnych warunków pracy, obejmujących w szczegół noś* i wynagrodzenie zapewniające wszystkim pracownikom jako mini nmm godziwy ' n"bel | i«|<iwalnjące warunki życ iu dla ni* li samyc h i ich rodzin