scanA1

•    zrozumiałość - informacje powinny być czytelne bez większego trudu dla przygotowanych do tego użytkowników,

•    użyteczność - informacje powinny być niezbędne dla tych. którzy chcą i muszą je wykorzystywać,

•    wiarygodność - informacja powinna być wolna od błędów, tzn. wiernie odzwierciedlać rzeczywistość,

•    neutralność - informacja nie powinna być stronnicza,

•    terminowość - informacje powinny być podawane w miarę na bieżąco, bez zbędnej zwłoki, licząc się jednak z kosztami jej uzyskania,

•    kompletność - informacje powinny być kompletne, tzn. że żadna informacja, która jest użyteczna, nie może być pominięta,

•    porównywalność - informacje powinny być porównywalne w kolejnych okresach sprawozdawczych oraz określonych formach ich przedstawiania.

Cechy i możliwości rachunkowości sprawiają, że pełni ona w praktyce - oprócz funkcji informacyjnej - inne funkcje¹:

-    funkcję kontrolną,

-    funkcję analityczną.

Funkcja kontrolna rachunkowości polega na ochronie mienia i obejmuje²:

•    zabezpieczenie majątku przed przewłaszczeniem i zniszczeniem,

•    oddziaływanie na racjonalne wykorzystanie majątku i zapobieganie marnotrawstwu.

W związku z tym kontrolna funkcja rachunkowości posiada dwie strony:

•    bierną ochronę mienia przed kradzieżą i zniszczeniem,

•    aktywne oddziaływanie na zasoby gospodarcze, przy eliminacji niegospodarności i marnotrawstwa.

Funkcja analityczna rachunkowości polega na interpretacji przez dodatkowe czynności obrachunkowe i analityczne danych liczbowych, dostarczanych przez rachunkowość. Informacje te są zawarte w urządzeniach ewidencyjnych, a zbiorczo są prezentowane w postaci sprawozdań. Posiadają one określoną treść, która odpowiednio zinterpretowana pozwala na ocenę działalności jednostki gospodarczej oraz efektywność wykorzystania zasobów, ujawnienie nieprawidłowości, wskazanie rezerw oraz podjęcie racjonalnych decyzji. Analityczna funkcja rachunkowości jest ściśle powiązana z funkcją kontrolną.

W ramach każdej funkcji rachunkowość realizuje różnorodne z.adania szczegółowe³. Jedne występują stale, a inne są realizowane sporadycznie, w miarę potrzeb. Zróżnicowane zadania szczegółowe mają swoje źródło w jej ogólnym celu. Jest nim pomiar wyniku działalności gospodarczej.

B. Micherda⁴ wyróżnia dodatkowo funkcję stymulacyjną rachunkowości. Jej istotę należy rozumieć jako oddziaływanie w kierunku pobudzania podmiotów gospodarczych do racjonalnego działania⁵. Oznacza to tym samym aktywny udział rachunkowości w racjonalizacji gospodarowania tych podmiotów, realizującej się poprzez rachunek ekonomiczny.

12

1

   A. Jaklik, B. Micherda, Zasady rachunkowości, WSiP, Warszawa 1995, s. 11.

2

   Tamże, s. 11.

3

¹¹ Tamże, s. 12.

4

   B. Micherda, Analityczna funkcja rachunkowości »' okresie przejściowym do gospodarki rynkowej, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 1998, s. 27.

5

   B. Micherda, Stymulacyjna funkcja rachunkowości, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, nr 207, Kraków 1998, s. 18.