scanh2

Stopa zwrotu z aktywów ROA =

zysk operacyjny (EBIT) aktywa ogółem

Dźwignia finansowa określa pozytywny i wymierny efekt - w postaci wzrostu ROE -na skutek odpowiednio ukształtowanej struktury kapitałów. Wzrost zaangażowania kapitału obcego w przedsiębiorstwie wpływa pozytywnie na poziom rentowności netto kapitału własnego (ROE), jeżeli stopa oprocentowania kapitału obcego jest niższa od stopy zwrotu z aktywów.

Korzystny wpływ dźwigni finansowej na poziom rentowności netto wynika z możliwości wykorzystania zjawiska tarczy podatkowej, która jest efektem zmniejszenia podstawy opodatkowania przez odsetki z tytułu używania kapitału obcego. Ponadto zaangażowanie dodatkowego kapitału umożliwia dostosowania poziomu produkcji do zgłaszanego popytu, a dodatkowy zysk wygenerowany dzięki wzrostowi sprzedaży umożliwia zapłacenie odsetek i w efekcie uzyskanie dodatniego efektu dźwigni finansowej.

Związek przyczynowo-skutkowy występujący pomiędzy stopą zwrotu z kapitału (ROE) a stopą zwrotu z aktywów (ROA) przedstawia następująca zależność¹⁹⁷:

ROE = ROA + (ROA - r_d) x WSP

gdzie:

r_d - stopa oprocentowania kapitału obcego,

WSP - wskaźnik struktury pasywów.

Stopa zwrotu z aktywów (ROA) jest jedynym z pośród omawianych wskaźników rentowności, dla którego w konkretnej sytuacji można zdefiniować minimalny, konieczny do

•    •    ■    198

osiągnięcia poziom

Stopa zwrotu z inwestycji (ang. Return on Imestment - ROI) - określa wartość zysku netto przypadającego na jednostkę majątku.

zysk netto aktywa ogółem

Stopa zwrotu z inwestycji ROI =

Wskaźnik zwrotu z aktywów mierzy efektywność netto majątku przedsiębiorstwa. Wskaźnik ten określa, ile procent zysku netto uzyskuje się z jednostki majątku.

C\ Wskaźniki rentowności kapitału

Wskaźnik stopa zwrotu z kapitału (ROE) informuje, jaka wartość zysku netto przypada na jednostkę kapitału własnego przedsiębiorstwa.

zysk netto kapitał własny

Wskaźnik zwrotu z kapitału własnego (wskaźnik efektywności kapitału własnego) Return on equity ROE

Wskaźnik ten jest bardzo istotny dla właścicieli przedsiębiorstwa, gdyż określa stopę zwrotu z wniesionego przez nich kapitału. Omawiany wskaźnik może stanowić podstawę oceny efektywności inwestycji z punktu widzenia alternatywnych sposobów alokacji posiadanego kapitału.

Omówione wskaźniki rentowności majątku oraz kapitału zestawiają wyniki o charakterze strumieniowym, dynamicznym (pozycje rachunku wyników) ze statycznymi nakładami (pozycje bilansu). W związku z powyższym mogą być porównywane wskaźniki

¹⁹⁷    J. Kilowski, Rachunkowość i finanse, WSAiZ w Przemyślu, Przemyśl 2001, s. 107.

¹⁹⁸    A. Chmaj, Ocena sytuacji..., s. 23.

283