skanuj0014

empiryczne wykonywane na podstawie gromadzonych informacji. Ich pierwszym etapem jest obserwacja rzeczywistości gospodarczej pod kątem ustalenia i rozpoznania oddziaływań organów państwowych na gospodarkę oraz stwierdzenie występujących w niej zjawisk. Pozwala to w dalszej kolejności na wyodrębnienie zjawisk powtarzających się i określenie występujących w nich związków. To z kolei dopiero pozwala na przejść do stopniowej konkretyzacji, uwzględniającej wpływ różnego typu uwarunkowali na zróżnicowanie form, kierunków i metod polityki gospodarczej państwa. Najistotniejsze z punktu widzenia działań rozpoznawczych są te, które dotyczą zagrożeń dla istotnych narodowych interesów oraz możliwości przeciwstawienia się im określonym potencjałem. Bazą wyjściową do ich pozyskania jest z jednej strony otaczająca nas rzeczywistość, z drugiej zaś - doświadczenia historyczne,

Podstawą oceny współczesnej rzeczywistości - obok informacji naukowych - są także informacje jawne i niejawne. Na podstawie tak zebranego materiału możliwe staje się dopiero przystąpienie do wyodrębnienia powtarzających się zjawisk i określenie występujących między nimi związków. To z kolei pozwala dokonać stopniowej konkretyzacji, przez uwzględnienie wpływu różnego typu uwarunkowań na zróżnicowanie form, kierunków i metod polityki gospodarczej. Wypracowane tą drogą ustalenia wymagają w dalszej kolejności weryfikacji, przez porównywanie z rzeczywistym przebiegiem procesów gospodarczych w określonych warunkach.

Bogatego materiału do kreacji polityki gospodarczej państwa dostarcza także historia. Pozwala ona na uogólnienie wiedzy o oddziaływaniu państwa na procesy gospodarcze. Wiele bowiem problemów, wobec których staje polityka gospodarcza, wypływa z doświadczeń przeszłości. Bez ich poznania nie sposób określić wpływu wielu uwarunkowań na rozwiązania polityki gospodarczej państwa.

Znaczącej roli jako metody polityki gospodarczej należy się dopatrywać w eksperymencie, który pozwala określić, jak innowacja w jakimś obszarze polityki gospodarczej państwa, odbije się na kształtowaniu jego gospodarczych podstaw. Eksperyment pozwala również na przygotowanie pewnych modyfikacji systemowych w tych obszarach. Pewne rozwiązania wprowadza się najpierw w wybranych, ograniczonych obszarach, a następnie obserwuje, jak się one sprawdzają i jakie przynoszą efekty.

Ważną rolę w wypracowywaniu polityki gospodarczej państwa pełni symulacja (postępowanie symulacyjne), będąca formą quasi-eksperymeniu. Sprowadza się ona do konstruowania odpowiednich modeli, przedstawiających w sposób uproszczony rzeczywistość gospodarczą państwa. Jest stosowana przede wszystkim w planowaniu gospodarczym i w programowaniu działań polityki gospodarczej. Pozwala na wariantowe formułowanie zmiennych zależnych od polityki, badanie i ich ocenę przed uruchomieniem środków właściwych. Istotą symulacji jest to, że przed uruchomieniem właściwych środków i oddziaływań na rzeczywistość gospodarczą, dopuszcza możliwość wprowadzania w skonstruowanym modelu wariantowo wyznaczonych zmiennych zależnych od polityki, badania ich wpływu na projektowane działania i ich ocenę. Największe efekty przynosi przy rozwiązywaniu problemów dających się skwantyfrkować.

Bardzo często stosowaną metodą polityki gospodarczej jest metoda prób i błędów. Polega ona na podejmowaniu działań mających służyć osiąganiu wytyczonego celu tak długo, aż natrafi się na działanie właściwe. Jej użycie jest uzasadnione zwykle w sytuacjach nowych, w okolicznościach nie w pełni rozpoznanych. Wykorzystujący tę metodę weryfikują trafiiość podejmowanych działań w trakcie ich prowadzenia, jednocześnie ucząc się i wzbogacając doświadczenie. Metoda ta jest podstawą procedury kolejnych przybliżeń, która może być wykorzystana zarówno w praktyce, jak i w teorii polityki gospodarczej.

Metodą, z której również korzysta polityka gospodarcza jest analiza i ocena doświadczeń polityki gospodarczej w innych krajach. Korzystanie z nich jest jednak możliwe po uprzednim rozpoznaniu uwarunkowań jej kształtowania i odmienności kraiu, do którego się odnosi.

Przedstawione metody polityki gospodarczej państwa rozpatrywać trzeba również z punktów widzenia administracyjno-politycznego i społecznego. W zinstytucjonalizowanym sektorze polityki gospodarczej głównymi metodami podejmowania decyzji, będą metody intuicyjne (scenariusze, ekspertyzy, opinie, symulacje, gry itp.). Kreowanie i kształtowanie zaś polityki gospodarczej w warstwie społecznej wiązać

12