„Czystą” hydrolizę tej soli (czyli tylko z udziałem cząsteczek H20!) możemy zapisać etapami:
CUSO4 —* Cu2* + SOj2 - dysocjacja soli
Anion SO42’ praktycznie nie hydrolizuje (pochodzi z mocnego kwasu)
(reakcję: S(V~ + H20 ^ HS04‘ + HO możemy tutaj całkowicie pominąć) Kation Cu2 ’ jest „sprawcą” dalszych zaburzeń stężenia jonów I f:
Cu2* + H2O ^ (CuOH)* + H* - hydroliza kationowa
2 (CuOH)' + S042- ^ (CuOHbSOa - wytrącanie osadu
zielona wy
Ostatni etap staje się możliwy, o ile rozpuszczalność hydroksosoli (soli zasadowej) jest odpowiednio mała.
Jony wielowartościowe hydrolizują tworząc kolejne produkty przejściowe. W 2 grupie kationów, szczególnie silnie zaznacza się to w roztworach soli: bizmutu(III), antymonu(III) i (V) oraz cyny(II) i (IV).
Np. dla BiClj możemy zapisać:
BiClj —<► Bi3*+ 3 Cl - dysocjacja soli
Bi3' + H20 (BiOH)"+ + H* -1 etap hydrolizy kat.
Bi(OH)2*" + H20 Bi(OH)2* + H* - 2 etap hydrolizy' kat.
Po powstaniu wystarczająco dużego stężenia jonów Bi(01I)2' możliwe staje się wytrącenie osadu (połączone z dehydratacją):
Bi(OH)2* + Cl' £ Bi(OH),Cl ^ BiOCl + H20
biały
W efekcie tworzy się biały osad w bardzo kwaśnym roztworze. Dlaczego powstaje BiOCl (chlorek bizmulylu; kation BiO* to bizmutyl) zamiast Bi(OHW?
Ponieważ jest trudniej rozpuszczalny. Dlatego też nie pojawia się 3 etap hydrolizy:
Bi(0H)2* + H20 ^ BifOH^i + H*
Analogiczna jest sytuacja w przypadku jonu Sbł‘ - tworzy się biały SbQ('l (zwany chlorkiem antymonylu).
Przeprowadzenie osadu soli zasadowych do roztworu, najłatwiej zrealizować można poprzez zakwaszenie rozcieńczonym kwasem mineralnym (np. HCI) i lekkie ogrzanie, np.:
T
BiOCl + 2 hf 2 Bi3' + H20 + Cr
W trakcie analizy 2 grupy kationów, często korzystamy z odczynników redukujących lub utleniających.
Ustalając tożsamość kationów w próbkach pojedynczych (tylko jedna sól w roztworze), możemy łatwo określić czy mamy do czynienia z reduktorem.
Małą objętość próbki zakwaszamy rozcieńczonym H2SO4 i dodajemy kroplami silnie rozcieńczony roztwór KMn04. Jeżeli wykryliśmy już obecność kationu grupy 2B i stwierdziliśmy dodatkowo, że próbka odbarwia ro/Awór jonów Mn(V, to zawiera ona: AsOj lub Sn(II) lub Sb(III).
Reakcje połówkowe utleniania możemy zapisać w postaci:
natomiast redukcję Mn04" w środowisku kwaśnym:
MnO/ + 8H*+5c 2 Mn:, + 4I!20
Oczywiście zakładamy tu, że roztwory nie zawierają innych reduktorów. W przypadku anionów As02' (lub AsO*3 ) i As043~ dysponujemy jeszcze innymi metodami ich wykrywania, np. strącanie soli srebrowych: żółtego AgłAsOt i czekoladowobrązowego Ag}Ąs04.
37