Tomograf komputerowy składa się z ruchomego stołu, na którym leży pacjent i wnętrza aparani tzw. gantry, w której znajduje się lampa rtg wraz z detektorami oraz z konsoli, na której programuje się i ogląda badania. Pozostałe części aparatu TK to generator wysokiejczęstotliwości i komputer. Aparat posiada intercom. Lampa emitująca promieniowanie porusza się ruchem okrężnym wokół długiej osi ciała ludzkiego -360 stopni.Promieniowanie X jest pochłaniane przez różne tkanki i części ciała w sposób zróżnicowany. Prześwietlenie organów w TK jest prześwietleniem warstwami.
Patologiczne struktury w obrębie tkanki różnią się stopniem pochłaniania promieniowania, co pozwala na ich zobrazowanie. Aby zwiększyć kontrast pomiędzy poszczególnymi narządami poddawanymi badaniu, podajesię dożylnie związki jodowe (jonowe, np. Urografin, Uromiro lub niejonowe, np. Omnipaque,Ultravist).
WSKAZANIA:
1 .Występowanie dolegliwości, których nie można zdiagnozować za pomocą innych metod.
2. Zaburzenia neurologiczne w sytuacji zagrożenia życia chorego.
3. Diagnostyka mózgowia, a także odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, zwłaszcza przy podejrzeniu przepukliny jądra miażdżystego.
4. Rozpoznawanie nieurazowych zmian w centralnym układzie nerwowym, jak tętniak, czy wodogłowie.
5. Podejrzenie guza mózgu.
- zgoda na badanie, założenie wkłucia do żyły
- nie przyjmowanie płynów i posiłków 4-6 godzin
- poinformowanie pacjenta o niebolesności badania; o konieczności trzymania głowy w bezruchu podczas badania , kobiety powinny zdjąć kolczyki, ozdoby z włosów
-zapytać o ewentualne uczulenia, choroby tarczycy,
- ewentualne dolegliwości (duszność, nudności, ból głowy, szum w uszach).
POWIKłANIA:
Reakcje uboczne po podaniu środków cieniujących:
- charakter miejscowy (ból, zaczerwienienie, uczucie gorąca w miejscu podania)
- charakter ogólny (działanie na nerki, układ sercowo-naczyniowy, nerwowy,immunologiczny). POSTĘPOWANIE PO WYKONANIU BADANIA:
- obserwacja ukierunkowana na wystąpienie powikłań po podaniu środka cieniującego: zaczerwienienie, obrzęk skóry, wysypka, nudności, wymioty, zawroty głowy, osłabienie.
Badanie to polega na uzyskiwaniu obrazu naczyń przy pomocy promieniowania rentgenowskiego. Do światła naczynia wprowadza się środek cieniujący silnie pochłaniający promieniowanie rentgenowskie. Wypełniając wnętrze naczynia, kontrast uwidacznia się na zdjęciach rentgenowskich jako jednolity cień układający się zgodnie z przebiegiem badanych naczyń. W zależności od lokalizacji domniemanego ogniska chorobowego można wykonać badanie określonej tętnicy mózgu (np. szyjnej, kręgowej) lub wszystkich naczyń mózgowych (panangiografia mózgowa).
Obecnie najczęściej wykonuje się tzw. Angio-TK Wskazania:
- Podejrzenie obecności tętniaka lub poszerzenia naczyń żylnych.
- Planowane leczenie operacyjne np. zwężenie lub niedrożność tętnicy.
- Nowotwory mózgu (ocena unaczynienia nowotworu).
Przygotowanie pacjenta do badania: (metoda tradycyjna)
- pacjent na czczo lub bez posiłku 4-6 godzin przed bad.
- przygotowanie okolicy wkłucia igły do tętnicy (ogolenie, dezynfekcja), przez którą zostanie wprowadzony cewnik, którego końcem dochodzi się do badanej tętnicy mózgowej,