skanuj0138 [1600x1200]

onizacji elektronowej pik molekularny ma intensywność ok. 5%. W widmie, w którym stosowano CI, występuje niewiele pików, natomiast •v widmie, w którym stosowano El, pików jest znacznie więcej.

Fragmentacja jest procesem charakterystycznym dla danego związku : w dużym stopniu dla określonej klasy związków, np. ketonów, fenoli, kwasów itd. Liczne badania pozwoliły na sformułowanie kilku uogólnień dotyczących fragmentacji:

Względna wysokość piku molekularnego jest największa dla związków o prostych łańcuchach i zmniejsza się w miarę wzrostu rozgałęzienia łańcucha.

Wiązanie podwójne, układy cykliczne i pierścienie aromatyczne stabilizują jon molekularny.

tfl

W związkach aromatycznych zawierających podstawniki alkilowe etylowy, propylowy itd.), najbardziej prawdopodobne jest odszczepienie podstawnika alkilowego, zmniejszonego o grupę —CH₂— (np. w podstawniku etylowym odłącza się grupa —CH₃).

Fragmentacja jest najczęściej związana z odłączeniem małych, :rwałych i obojętnych cząsteczek, takich jak CO, HCN, H₂0, NH₃, H₂S łub alkoholi.

Przedstawione reguły iragmentacji nie pozwalają na przewidywanie dróg fragmentacji poszczególnych związków, dają jedynie bardzo ogólne wskazówki. Rozpatrując poszczególne klasy związków organicznych można stwierdzić, że istnieją jednak pewne ogólne schematy, charakterys-:yczne dla tych klas związków, np:

w czasie fragmentacji alkenów powstaje kation allilowy:

ch₂=ch—ch₂—r-^>ch₂=ch—CH^ + R

- w czasie fragmentacji jonu molekularnego alkoholu najłatwiej od-

szczepia się największy podstawnik lub cząsteczka wody:

r ^r 2	+	rR, 1
i		\
R,—C—OH	—►	C=OH
1		/ ~
L r3 J		[r3 J

- w czasie fragmentacji amin aromatycznych odszczepia się cząsteczka HCN.

135