socjomead19

wcześniejszy styl życia nie powinien ulec zapomnieniu. Wszystkie te jednak rozlicznie przeszłości, nasza przeszłość i przeszłość innych kultur, muszą być traktowane jako prekursorzy nowych czasów.

Zadziwiające, jak trudne do wyobrażenia i opisania są wizje przyszłości nawet dla proroków science jiction. W zakończeniu książki Childhood’s End Arthur Clark pisze: „Gwiazdy nie są dla ludzi”.

Seriale kosmiczne opisują powrót ostatnich rozbitków statkami kosmicznymi z wyimaginowanych społeczeństw gwiezdnych do „kołyski istnienia” na Terra Del Sol. John Windham, autor książki Midwich Cuckoos opisuje egzekucję dziwacznych, złotookich, spostrzegawczych dzieci, które przybyszom z kosmosu rodzą kobiety ziemskie. Film Rok 2001 Odyseja Kosmiczna kończy się niepowodzeniem. Tak bardzo boimy się tego, by nasze dzieci nie odbiegły zbyt daleko w przyszłość, że wyobraźnia dorosłych, nawet wtedy, gdy pozornie jest całkiem nieskrępowana, kurczowo trzyma się rzeczy znanych z przeszłości.

Uwolnienie wyobraźni człowieka od przeszłości zależy — moim zdaniem — od tego, czy wypracujemy nowy sposób porozumiewania się z tymi jednostkami, które są najbardziej zainteresowane przyszłością, to znaczy z młodym pokoleniem, które urodziło się już w nowym świecie. Zależy więc od tego, czy umożliwimy mu bezpośredni udział w kształtowaniu przyszłości, i od tego, czy damy dostęp do władzy tym, którzy nie mieli dotąd żadnych wpływów, mimo że ich charakter pozostaje czymś tajemniczym dla grup stojących dziś u steru. W przeszłości, w kulturach kofiguratyw-nych, starsze pokolenie stopniowo musiało się zrzekać swej władzy wykorzystywanej do ograniczenia przyszłości jego dzieci. Teraz — moim zdaniem — rozwój kultur prefiguratywnych zależeć będzie od tego, czy uda się nawiązać dialog z młodym pokoleniem, i czy pokolenie to, mając możliwość działania wedle swej woli, potrafi poprowadzić starszych w stronę nieznanej nam przyszłości. Jedynie opierając się na młodych, starsze pokolenie może uzyskać dostęp do nowej wiedzy doświadczalnej, bez której nie sposób układać żadnych sensownych planów. Jedynie w bezpośrednim kontakcie z młodym pokoleniem, korzystającym ze swego źródła wiedzy na prawach wyłączności, uda nam się zbudować sensowną przyszłość.

Zamiast kierować swój bunt przeciwko tym, którzy utrudniają realizację utopijnych marzeń minionych pokoleń, musimy uczyć się wraz z młodymi, jaką drogę powinniśmy wybrać w przyszłości. Wiedza młodych — wiedza o której nikt dotąd nie słyszał — postawić musi pytanie, na które dopiero szukać będą odpowiedzi ci, których wykształcenie i doświadczenie daje szansę znalezienia najlepszej odpowiedzi.

Archibald MacLeish napisał w The Hamlet of A. MacLeish:

„Znamy już odpowiedź, znamy je wszystkie:

ciągle jednak zagadką pozostają dla nas pytania”

143