skan159

otaczającego ciśnienia, ale i od stopnia ukrwienia tkanki oraz jej aktywności metabolicznej.

Następstwa nagłej dekompresji zależą głównie od lokalizacji zmian. Postać mózgowa choroby kesonowej może być np. przyczyną objawów neurologicznych (m.in. niedowładu). Szybkie, w razie nagłej potrzeby, wynurzanie z wody może powodować rozerwanie płuca: nagłe obniżenie ciśnienia hydrostatycznego powoduje rozprężenie powietrza zamkniętego w płucach, co może stać się przyczyną odmy. W wyniku nagłej i często powtarzanej dekompresji (jak u pilotów wojskowych) mogą powstać przewlekłe uszkodzenia czynnościowe ucha wewnętrznego.

6.1.6.

Zmiany grawitacji: przeciążenie i nieważkość

6.1.6.1.

Przeciążenie: wpływ przyspieszeń

Zmiana szybkości ruchu lub/i zmiana jego kierunku powoduje pojawienie się przyspieszenia, określanego ilościowo przez porównanie z ziemskim przyspieszeniem grawitacyjnym (G = 9,81 m/s²). Zmiana szybkości i kierunku lotu samolotu jest przyczyną tzw. przyspieszeń kątowych, działających na organizm pilota. Efekty wywołane przez przyspieszenia kątowe zależą od stosunku kierunku działania przyspieszenia do osi ciała osoby poddanej działaniu przyspieszeń. Przyspieszenia działające równolegle do podłużnej osi ciała, jeżeli skierowane są od głowy ku stopom, powodują przemieszczenie krwi z „górnej” połowy (tj. obszarów położonych dogłowowo od przepony) ku „dolnej” połowie ciała (tj. obszarom położonym kaudalnie od przepony); skutkiem jest czasowe niedokrwienie mózgu. Jeżeli skierowane są od stóp ku głowie, powodują przemieszczenie krwi do naczyń mózgu i stwarzają możliwość ich pęknięcia, co prowadzi do udaru mózgu.

Przemieszczenie krwi w warunkach działania przyspieszeń wiąże się z odpowiednimi zmianami ciśnienia krwi w obszarach, w których zlokalizowane są receptory ważne dla regulacji układu krążenia. Odbarczenie lub przeciążenie baroreceptorów zatok szyjnych i łuku aorty oraz mechanoreceptorów przedsionków serca i baroreceptorów obszaru naczyń krążenia płucnego może być przyczyną odczynów regulacyjnych, istotnych dla wydolności pilota.

6.1.6.2.

Nieważkość: ustrój w warunkach braku grawitacji

Nieważkość jest przyczyną osłabienia i zmodyfikowania informacji aferent-^neJ pochodzącej z proprioceptorów mięśni, ścięgien i stawów. Orientacja co