strona2

-    pierwsze pięć zadań wykształca nawyk i sprawia ze w zadaniach krytycznych badani nie dostrzegają nowej prostszej metody i popełniali błędy, albo drastycznie wydłużali czas rozwiązania. Zadanie 8 było rzadko rozwiązywane, a w 9 10 znowu stary nawyk wykorzystywali.

-    grupy kontrolne rozwiązują Ce od razu zadanie krytyczne od razu wpadały na nowa metodę.

-    okazuje się ze efektowi temu podlegamy wszyscy,, inteligencja nie chroni przed sztywnością ( tylko średni poziom II nieco lepsze wyniki niż reszta)

Kulikowska (1966) podobne wyniki w zadaniu gdy dzieci tworzyły kategorie pojęciowe, (zawsze w następnej serii część bodźców służących do wytworzenia kategorii pochodziło z serii wcześniejszej)

-    Newell, Shawa i Simon (1958) również komputery ulegaja temu błędowi ( jak zadanie geometryczne numer 50 jest rozwiązywane po 17 zadaniu to bez problemy, a jak po 49 to czas rozwiązania do 45 minut się wydłużał.

-    Wyjaśnienia:

-    Hipoteza różnicowa: dwa wyznaczniki stylu poznawczego zwiazana z ruchliwością myśli - sztywność i na przeciwnym krańcu giętkość.

-    warunkowanie instrumentalne: wykształcenie nawyku to powstanie ścieżki w umyśle i powstaje hierarchia nawyków? intelektualnych, które obniżają relatywmą pozycję innych nawyków.

-interpretacja postaciowa : badany traktuje całą serię jako jeden bodziec, jako całość.

-    Nęcka - chodzi o to ze błąd polega na spostrzeganiu zadań jako identycznych w skutek czego człowiek sam na siebie nakłada ograniczenia.

-    propozycje zapobiegania: ostrzeżenie przed zadaniami krytycznymi: „ nie bądź głupi”.

-    specjalne wzory nauczania: uczenie rozwiązywania tych samych problemów inną metodą

-    działanie grupowe - w grupie łatwiej nawyki się wygaszają ale należy pamiętać o syndromie myślenia grupowego, jako szczególnie skłonne do sztywnego myślenia i samodzielnego poddawania się najbardziej nierozsądnym ograniczeniom.

-    ale należy pamiętać ze heurystyki, nawyki są potrzebne, najlepiej, żeby było ich wiele, a skuteczna była by zdolność do wytwarzania nowych heurystyk, gdy stare nawyki zawodzą.

Schemat

Schemat - pomaga bo umożliwia skojarzenia itd., daje możliwość zakotwiczenia w jakiejś dziedzinie, ale tez może ograniczać ponieważ utrudnia dostrzeganie tego co schematem sprzeczne, albo interpretowanie tych sprzeczności w duchu tego schematu.

-    Feyerabend (1979) proponuje dwie zasady pokonania schematu-paradygmatu naukowego:

-    zasada uporczywości - wybranie z wielu teorii najbardziej obiecującej i wytrwanie przy niej nawet gdy pojawiają się trudności.

-    zasada płodności - formułowanie wielu teorii alternatywnych względem siebie.

Schematy działają tez jako skrypty-, i dobrze, ale w? twórczości może to prowadzić do tzw. milczącej wiedzy - milczących założeń na temat struktury sytuacji problemowej i jej wymagań. Co ukierunkowane proces myślenia i ogranicza.