str& 27

W znaczeniu cz>Tinośdowym pod pojęciem sztuki można rozumieć tworzenie z dźwięków; barw, kształtów, brył, słów i mchów kompozycji i zestawów dotąd nieznanych W sensie wytworów do sztuk można zaliczyć: muzykę, literaturę, plastykę, taniec, teatr, film, architekturę T\m. co najprawdopodobniej łączy wszystkie gatunki sztuki, jest niezadowolenie człowieka z proz>; szarości, codzienności i schematyczności życia Podobnie, jak w prz\padku nauki, wpływ sztuki na rozw ój człowieka nie zależy od tego. czy jest on jej twórcą, czy tylko konsumentem Obejrzenie wybitnego spektaklu teatralnego lub przeczytanie dobrej książki może mieć większa wartość dla duchowego rozwoju niż osobisty występ w marnym teatrze lub napisanie słabego wiersza

Mimo usilnych starań uczonych i artystów, nie udało się dotąd, i zapewne nigdy się nie uda. znaleźć odpowiedzi na w szy stkie py tania odwiecznie nurtujące człowieka Kiedy w poszukiwaniu prawdy' nic można odwołać się do wiedzy , pozostaje wiara Tak powstały rcligic Wiara i wiedza z definicji się wy kluczają Nic można równocześnie wiedzieć i wierzyć. Wiara me zależy również od woli Pewnie dlatego niektórzy ateiści zazdroszczą ludziom wierzącym, ale nic na to nie mogą poradzić Nie wszystkie religic wiążą się z wiarą w Boga Wszechmogącego, wszystkie jednak, jak się zdaje, wynikają ze sprzeciwu człowieka Jako istoty obdarzonej świadomością, wobec nieuchronności śmierci Jako rezultat poszukiwań genezy, sensu i kresu życia religie są wytworem umy słu człowieka i podobnie jak nauka i sztuka w chodzą w zakres jego kultury duchowej, którą można najprościej określić jako:

ogół uznawanych wartości, utrwalonych zachow ań i ich rezultatów dotyczących przymiotów umysłu człowieka.

5. Kultura fizyczna

Oprócz aktywności fizy cznej związanej bezpośrednio z zaspokajaniem doraźnych potrzeb, jak: zdobywanie pożywienia, prokreacja, wytwarzanie rzeczy; unikanie zagrożenia itp., człowiek, od najwcześniejszych stadiów swojego rozwoju, podejmował również działania, których

0

celem było doskonalenie własnego ciała jako narzędzia pracy, środka rywalizacji i obrony, źródła sił witalnych i doznań estetycznych W ten sposób powstała kultura fizyczna jako dziedzina kultury podmiotowej, której przedmiotem jest ciało Uciekając się do metafory, można powiedzieć, że kultura fizyczna powstała wtedy, kiedy człowiek po raz pierwszy rzucił oszczepem nic po to, aby upolować zwierzynę, lecz żeby się w tej czynności udoskonalić.

Człowiek zawsze używał ciała jako narzędzia pracy Dopiero jednak odkrycie zależności między jdgo sprawnością a wydajnością pracy dało początek aktywności na rzecz doskonalenia roboczych funkcji ciała. Wraz . z rozwojem i różnicowaniem się pracy ludzkiej wzbogacały się formy i środki tego doskonalenia. Najogólniej dadzą się one podzielić na takie, które służą przygotowaniu do pracy (funkcja prcparacyjna) lub odnowie sił pojej wykonaniu (funkcja rekreacyjna).

W miarę postępu cywilizacyjnego, uwalniającego człowieka od wysiłków fizycznych, maleje rola kultury fizycznej w przygotowaniu do pracy na rzecz wzrostu jej znaczenia w usuwaniu jej negatywnych skutków. Wraz z malejącym udziałem mięśni w pracy zawodowej i czynnościach życia codziennego rośnie również znaczenie kultury fizycznej w zapobieganiu i leczeniu chorób z niedostatku ruchu, jak nadciśnienie, miażdżyca, otyłość, bóle kręgosłupa itp. Wiąże się to z realizacją zdrowotnych wartości ludzkiego ciała.

Człowiek zawsze wolał być zdrowy niż chory' Dopóki jednak wie rzy ł, że źródłem chorób są moce magiczne, nie miał powodów do czynne go sprzeciwu wobec ich wyroków. Dopiero dzięki odkryciu organiczny ch czynnościowych lub dziedzicznych przyczyn choroby zaistniała możli wość podejmowania działali służących przywracaniu, podtrzymywaniu lub pomnażaniu zdrowia. Współcześnie wchodzą one w zakres medy cyny naprawczej, zapobiegawczej i konstrukcyjnej. Medycyna naprawcza zajmuje się leczeniem ludzi chorych, którego ważnym elementem jest rehabilitacja ruchowa Zadaniem medycyny zapobiegawczej jest ochron.? zdrowia przez unikanie infekcji, szczepienia ochronne, a także szeroka rozumiane hartowanie ciała. Natomiast medycyna konstrukcyjna zwana dziś promocją zdrowia, to ogół działań służących pomnażaniu zdrowia przez podnoszenie sprawności i wydolności organizmu, a więc to wszystko, co wchodzi w zakres kultury fizycznej, czyli doskonalenia ciała.