57621 s gli0

6. PROCESY GEODYNAMICZNE

a

Pod pojęciem procesów geodynamicznych rozumie się wszystkie zjawiska zachodź^ w podłożu gruntowym, które przekształcają jego pierwotną powierzchnię, układ i właściwości fizyko -mech ani czne i chemiczne gruntów i wody podziemnej.

Charakterystyka procesów geodynamicznych stanowi ważną część oceny geologii inżynierskiej terenu. Wiąże się to z faktem, że projektowany obiekt inżynierski zlokalizo może być w obszarze o różnym stopniu natężenia procesów geodynamicznych, co rzutuj specyfikę rozwiązań konstrukcyjnych. Równocześnie prace budowlane lub eksplo obiektu wywołać może rozwój procesów geodynamicznych, które pierwotnie w d; terenie nie były stwierdzane.

Procesy geodynamiczne pozostają w bardzo ścisłym powiązaniu z omówionymi przednio komponentami środowiska geologiczno-inżynierskiego, a więc z rzeźbą terei podłożem gruntowym i wodami podziemnymi.

Na podłoże budowlane oddziałują procesy endogeniczne i egzogeniczne. Proc endogeniczne wywołane są czynnikami i siłami działającymi we wnętrzu Ziemi. Do obec: postrzeganych przez człowieka procesów endogenicznych należą wulkanizm i trzęsi ziemi. W skali czasu historycznego widoczne są pionowe ruchy skorupy ziemskiej (ru< neotektoniczne, ruchy izostatyczne, halokineza). Natomiast w skali czasu geołogiczn mówi się o procesach górotwórczych, poziomych ruchach poszczególnych części skoruj ziemskiej.

W problematyce budowlanej w sposób bezpośredni brane są pod uwagę proc egzogeniczne, które wywołane są przez zespół czynników działających w p powierzchniowej i powierzchniowej części skorupy ziemskiej.

6.1. Procesy endogeniczne

W Polsce procesy endogeniczne przejawiają się na małą skalę, tak że w typowe działalności inżynierskiej nie są brane pod uwagę. Niemniej przy budownictwie specjalnymf; (np. ciężkim budownictwie wodnym i energetycznym w strefie górskiej) oraz planowa zagospodarowania hydrotechnicznego terenów nadmorskich (na dziesiątki lub na setki lat) lufe| problematyce ekologicznej są rozpatrywane.

6.1.1. Trzęsienia ziemi

Do zjawisk występujących niekiedy w Polsce należą trzęsienia ziemi (zjawis sejsmiczne). Procesy te wywołane są przemieszczaniem ogromnych mas materii geologi we wnętrzu Ziemi głównie do głębokości 60 km, (maksymalnie do 200 - 700 km). Z miej ogniska trzęsienia ziemi, czyli hipocentrum fale sejsmiczne dochodzą do powierzchni Zl a w miejscu najsilniejszych drgań na tej powierzchni, czyli w epicentrum, wy: katastrofalne drgania ziemi. Na globie wydziela się obszary narażone na częste ti ziemi, są to tereny sejsmiczne, obszary gdzie zjawiska sejsmiczne występują sporady<