Styl rozwiązywania konfliktów02

a.    Unikam ludzi ze zdecydowanymi poglądami.    YV

b.    Wykładam zawsze swoje karty na stół i zachęcam drugą osobę) do

uczynienia tego samego.    ^:&&-

24.    .    "TI

a.    Wolę nie używać perswazji, lecz wskazywać wprost na najlepsze

rozwiązanie problemu. •    f-

b.    Czuję, że większość wypowiadanych myśli,także moich, jest niewiele warta jako argumenty.

25.

a.    . Próbuję z każdą sprawą wychodzić na zewnątrz i stawiać sprawy otwarcie.

b.    Próbuję szukać kompromisu w sytuacji trudnej.

26.

a.    Wykładam zawsze swoje karty na stół i zachęcam drugą osobę do uczynienia tego samego.

b.    Proponuje neutralny grunt przy rozstrzyganiu konfliktów.

27.

a.    Wolę nie używać perswazji, lecz wskazywać wprost na najlepsze rozwiązanie problemu.

b.    Lubię wychodzić naprzeciw drugiej osobie.

28.

a.    Niekiedy poświęcam własny interes na rzecz interesów drugiej osoby.

b.    Próbuję z każdą sprawą wychodzić na zewnątrz i stawiać sprawy otwarcie.

29.

a.    Wykładam zawsze swoje karty na stół i zachęcam drugą osobę do uczynienia tego samego.

b.    Wolę akceptować cudzy punkt widzenia niż narażać się na kłótnię.

30.

a.    Lubię współpracować z innymi i wspólnie rozpatrywać ich racje.

b.    Wolę nie używać perswazji, lecz wskazywać wprost na najlepsze rozwiązanie problemu.

Interpretacja:

Reakcje ludzi w sytuacjach konfliktowych wyznaczają dwie podstawowe cechy — asertywność i kooneratywność. Pierwsza wyraża się w umiejętnym pokonywaniu przeszkód i skutecznym realizowaniu zamierzeń. Człowiek asertywny to taki, który jest pewny siebie i stanowczy, który zachowuje się w sposób zdecydowany, bez lęku i wahań. Jest to ktoś, kto wytrwale dąży do swych celów; jest odporny na niepowodzenia. Niekiedy asertywność utożsamiana jest z agresywnością, ponieważ wytrwała i zdecydowana realizacja własnych celów może być odbierana jako działanie zagrażające innym. W potocznym znaczeniu mówi się np. o agresywnych menedżerach lub o agresywnej działalności określonego typu (np. agresywny marketing), opisując w ten sposób pewną „przebojowość” czy „forsowność” w działaniu. Przeciwieństwem asertywności byłaby szczegól-nći|„miękkośd’^r w postępowaniu, niepewność, tendencja do uległości, brak wytrwałości i .Bierne poddawanie się okolicznościom.

Czasem asertywność może być kompensacyjnym przejawem wewnętrznego poczucia zagrożenia i niepewności. Łączy się to z dążeniem do „władania" otoczeniem społecznym. Przejawem takiego zachowania się jest apodyktycz-ność. nietolerancja wobec odmiennych od swoich opinii i poglądów wyrażanych przez innych łudzi, nieznoszenie sprzeciwu.

Druga cecha — kooperatywność — przeważnie jest identyfikowana z takimi sytuacjami społecznymi, które mogą mieć postać gry. Kooperatywnym (lub stosującym strategię kooperatywną, w odróżnieniu od indywidualistycznej) jest

i.cu, klu przejawia teudeucje współdziałania z partnerem po to, by osiągać korzystne dla obu stron wyniki, mimo że w danej sytuacji mógłby osiągnąć wyniki korzystne jedynie dla samego siebie. Tendencja ta wyraża się m.in. w tym, iż dana osoba potrafi rezygnować z doraźnych i indywidualistycznych efektów na korzyść odroczonych w czasie, które są możliwe do osiągnięcia na drodze współdziałania z innymi.

Z rozmaitych badań wynika, iż osoby kooperatywne charakteryzują się zarazem (w odróżnieniu od niekooperatywnych):

—    pełniejszą świadomością współzależności partnerów,

—    wielostronnością w spostrzeganiu świata społecznego,

—    większym zaufaniem do ludzi,

—    motywacją altruistyczną,

—    nasiloną potrzebą poniżenia i uległości,

—    silną potrzebą aprobaty ze strony innych,

—    wiarą w racjonalizm partenra,

—    niskim poziomem dogmatyzmu.

Przyjmuje się, że asertywność i kooperatywność są cechami niezależnymi. Każdego człowieka można scharakteryzować jako bardziej lub mniej asertywnego i jako bardziej lub mniej kooperatywnego. Łączenie tych cech determinuje rodzaj reakcji podmiotu w sytuacjach konfliktowych. Klasyfikacja jest następująca:

1.    Wysoka asertywność i wysoka kooperatywność przyczyniają się do występowała reakcji współdziałania. Człowiek o takich cechach nawiązuje współpracę z partnerem po to, by zrealizować swoje cele. Można zatem powiedzieć, że wykorzystuje on pozytywnie sytuację konfliktu, ponieważ nie odrzuca drugiej osoby, ale współdziała z nią w imię własnych interesów.

2.    Wysoka asertywność i niska kooperatywność przyczyniają się do występowania reakcji ry walizacyjnych. Człowiek o takich cechach dąży do rozstrzygania konfliktu na swoją korzyść, w tym — głównie — sensie, że pragnie wykazać wyższość własnych racji nad racjami drugiej osoby.

3.    Niska asertywność i wysoka kooperatywność przyczyniają się do występowania reakcji akomodacyjnych. Człowiek o takich cechach dąży do rekonstrukcji własnych poglądów, lecz czyni to nie z powodu bezwzględnej akceptacji poglądów drugiej osoby, lecz raczej ze względu na pożądaną, jego zdaniem, współpracę.

89