Uczciwek111

rażeniowej przy stosowaniu tego środka ochrony przed dotykiem pośrednim.

W przypadku zwarcia przewodu fazowego np. z obudową metalową chronionego odbiornika (izolowaną od ziemi) przerwa w przewodzie PE lub PEN powoduje pojawienie się na tej obudowie pełnego napięcia fazowego względem ziemi, które nie zostaje samoczynnie wyłączone.

W przewodzie ochronnym PE lub oehronno-neutralnym PEN nie wolno umieszczać żadnych urządzeń zabezpieczających, łączeniowych i innych, które mogłyby przerywać jego ciągłość w normalnych warunkach eksploatacyjnych.

Urządzenie zabezpieczające powinno samoczynnie wyłączyć zasilanie chronionego obwodu lub odbiornika na skutek zwarcia między częścią czynną obwodu elektrycznego a częścią przewodzącą dostępną lub przewodem ochronnym tego obwodu, albo przyłączonego odbiornika.

Urządzenie to powinno zapewnić:

•    w normalnych warunkach środowiskowych wyłączenie napięcia dotykowego przekraczającego 50 V wartości skutecznej przy prądzie przemiennym lub 120 V przy prądzie stałym w czasie nie dłuższym niż podany w tablicy 24,

•    w szczególnych warunkach środowiskowych wyłączenie napięcia dotykowego przekraczającego 25 V wartości skutecznej przy prądzie przemiennym lub 60 V przy prądzie stałym w czasie nie dłuższym niż podany w tablicy 24.

W niektórych przypadkach w zależności od układu sieci, bez względu na wartość napięcia dotykowego, dopuszcza się dłuższy czas wyłączenia, jednak nie przekraczający 5 sekund.

Samoczynne wyłączenie zasilania realizują urządzenia ochrony przetężeniowej (nadprądowe) lub urządzenia ochronne różnico-woprądowe.

Do urządzeń ochronnych przetężeniowych zalicza się:

•    bezpieczniki z wkładkami topikowymi,

•    wyłączniki z wyzwalaczami nadprądowymi.

Do urządzeń ochronnych różnicowoprądowych należą:

•    wyłączniki ochronne różnicowoprądowe,

•    wyłączniki współpracujące z przekaźnikami różnicowoprądo-

wymi.

Urządzenia ochrony przetężeniowej są stosowane w instalacjach elektrycznych od wielu dziesiątków lat, a ich budowa oraz cechy charakterystyczne są znane. Wymagają natomiast szerszego omówienia urządzenia ochronne różnicowoprądowe, ze względu na stosunkowo krótki okres, jaki upłynął od chwili ich wprowadzenia do techniki ochronnej w Polsce.

Urządzenia te stosowane są w celu niedopuszczenia do pojawienia się i utrzymywania niebezpiecznego napięcia dotykowego na odbiorniku chronionym. Umożliwiają również ochronę obiektu budowlanego przed pożarami wywołanymi prądami doziemnymi.

Urządzenie ochronne różnicowoprądowe reaguje na sumę prądów płynących w części czynnej obwodu (w przewodach fazowych L i przewodzie neutralnym N). Wystąpienie prądu różnicowego (resztkowego) w obwodzie chronionym w wyniku jego wypływania poza obwód do ziemi powoduje zadziałanie urządzenia i wyłączenie obwodu zasilającego odbiornik uszkodzony.

Urządzenie, a właściwie jego część pomiarowa, musi obejmować wszystkie przewody fazowe zasilające odbiornik łącznie z przewodem neutralnym, aby mogło ono reagować jedynie na prąd różnicowy.

Urządzenie ochronne różnicowoprądowe można stosować we wszystkich układach sieciowych z wyjątkiem układu TN-C. W sieci TN-C przepisy dopuszczają stosowanie jako ochrony - uziemień ochronnych.

Przykładowe schematy zastosowań urządzeń ochronnych różni-cowoprądowych w układach sieci podane są na rys. 26.

197