Untitled Scanned 30

Rozdział IV

WPROWADZENIE W PROBLEMATYKĘ RACHUNKU PREDYKATÓW § 1. NAZWY, PREDYKATY,

SYMBOLE FUNKCYJNE, KWANTYFIKATORY

Z grubsza biorąc, nazwy indywidualne to takie symbole, słowa lub nawet dłuższe wyrażenia, które nadają się na podmioty zdań podmioto-wo-orzccznikowych, tzn. zdań o postaci: a jest Ii. Oto kilka przykładów nazw indywidualnych: 1, 7, n, Warszawa, Afryka. Bez trudu można przytoczyć zdania podmiotowo-orzecznikowc, zawierające te nazwy w charakterze podmiotów', np.: 7i jest liczbą niewymierną; Afryka jest kontynentem. Występujące w tych zdaniach wyrażenia „liczba niewymierna” i „kontynent” nic są już jednak nazwami indywidualnymi. Są to bowiem tzw. nazwy generalne. Cechą charakterystyczną nazw generalnych jest przede wszystkim to, że nadają się one na orzeczniki poprawnych gramatycznie zdań podmioto-wo-orzecznikowych.

Wyrażenia, które w połączeniu z jedną nazwą indywidualną mogą tworzyć zdania, nazywają się predykatami jcdnoczłonowymi - np.: jest liczbą niewymierną, jest. kontynentem, jest linią prostą. Łatwo zauważyć, że każda nazwa generalna połączona odpowiednio ze słowem Jest” staje się predykatem jednoczłonowym. Z tego względu nic będzie potrzeby dalej mówić o nazwach generalnych. Nazwy te będziemy bowiem po prostu utożsamiali z odpowiednimi predykatami jcdnoczłonowymi. W tej sytuacji nazwy indywidualne będziemy mogli - bez obawy o nieporozumienie nazywać krótko nazwami. (Odnotujmy przy okazji, że nazwy indywidualne bywają też określane w literaturze logicznej jako stałe indywidualne;

Wyrażenia, które w połączeniu z dwoma nazwami (indywidualnymi!) mogą tworzyć zdania, nazywają się predykatami dwuczłonowymi. Przykładami predykatów dwuczłonowych są takie zwroty jak: jest mniejsze niż; jest