Untitled1(4)

zmian technologicznych, ryzyka pozostania w tyle oraz kosztów: i komplikacji związanych z jednoczesnym rozwijaniem wielu pro-: duktów, firmy często nie mają innego wyjścia, jak tylko przyspieszyć wdrażanie.

Badania sposobów' przyspieszania przez korporacje procesów wdrożeniowych (przeprowadzane przez Harvard Business School ora? — niezależnie — firmy konsultacyjne) wykazały pewne wspólne elementy postępowania zarówno w wypadku tzw. krytycznych pro-gramów wdrożeniowych (które mogą decydować o sukcesie lub fiasku firmy), jak i bardziej normalnych. Są to m.in. takie konwencjonalne działania, jak typowanie produktów „awangardowych”, tworzenie międzydziałowych zespołów projektowych oraz stosowanie (wspomnianego) systemu CAD⁴ \ Badania ujawniły również pewne niekonwencjonalne taktyki, jak na przykład wprowadzanie nowych! metod technicznego i rynkowego testowania produktów. Najbardziej radykalne przedsięwzięcie polega na odchodzeniu od utartej zasady; „bezpiecznego” rozwijania i wdrażania nowych produktów kolejnymi etapami. Zamiast tego niektóre firmy stosują metodę „etapów rów-; noległych", której szczególną cechą jest dużo wcześniejsze niż zazwy-1 czaj projektowanie linii produkcyjnych (wymaga to oczywiście ścisłej współpracy wszystkich komórek uczestniczących w procesie wdrażania).    I

Zasługuje na uwagę, że te (i inne) „niekonwencjonalne taktyki”) zostały wprowadzone w okresie recesji gospodarczej lat 1981 -1982, coś można uznać za szczególne potwierdzenie tezy. iż kryzys {recesja, raczej) gospodarczy rozpatrywany jako faza cyklu koniunkturalnego: jest specyficzną formą kuracji rozwiniętej gospodarki rynkowej. ; ^{1 2}

Rozdział trzeci

CYKL KONIUNKTURALNY:

REALIA I MODEL M. KALECKIEGO

Badania empiryczne systematycznie ujawniają, że rozwój gospodarki rynkowej nie przebiega jako proces ciągły, ale jest przerywany przez okresowe (o różnej intensywności) załamania koniunktury, znajdujące wyraz w obniżce głównych mierników aktywności gospodarczej; „...można powiedzieć — konstatował Oskar Lange (1931 r.) - że rozwój gospodarki kapitalistycznej odbywa się cyklicznie, w postaci cyklów koniunkturalnych, o ile się nada wyrazowi «cykl koniunkturalny» właściwe znaczenie”².

Na początku 2atem wyjaśnimy jakie jest to „właściwe znaczenie”. Bardziej złożona okazała się kwestia przyczyn cykłiczności — szczególnie w obecnych warunkach, gdy nasilenie czynników' kształtujących przebieg życia gospodarczego utrudnia rozpoznanie głównego źródła wahań koniunktury.

Istnieje wiele modeli ekonomiczno-matematycznych, które próbują tłumaczyć eykliczność rozwoju gospodarki rynkowej. Większość ? nich eksponuje kluczową rolę inwestycji prywatnych w kapitale trwałym w wyzwalaniu i kształtowaniu cyklicznych wahań zatrudnienia, produkcji globalnej i dochodu narodowego (choć już interpretacja wahań inwestycji jest zróżnicowana). W tym rozdziale omawiam klasyczny już dzisiaj model tego typu — model cyklu koniunkturalnego M. Kaleckiego (niewątpliwie „...zajmujący poczesne miejsce w literaturze ekonomicznej”^{3 4}).

71

1

⁴ Na przykład komputerowy system projektowania podzespołów jest zainstalowany w wiciu przedsiębiorstwach sprzętu lotniczego i u ich poddostawców. W ten; sposób systemy CAD w kooperujących firmach (współpracując przez łącza telefoniczne) skracają poważnie okres projektowania i przygotowania podzespołów oraz obniżają koszty - m.in. wskutek zmniejszenia zarówno poziomu niezbędnych zapasów, jak*

2

zatrudnienia (przy korespondencji handlowej i technicznej!. Według: F. W'. McFarlani Computer aided design. “Harvard Business Review’’ 1985, nr 2.

3

O. Lange Statystyczne badanie koniunktury gospodarczej, w: Dzielą, tom 1, Warszawa 1973, s. 123-124.

4

O. Lange Wykłady o modelu Michała Kaleckiego, w: Dzieła, tom 1. ed. dr., s. 156.